جهاد از امورى است كه بر مسلمانان واجب شده و معنى آن جنگيدن براى پيشرفت اسلام است، با چند دسته جهاد واجب است:
1 ـ با كفار و يا بت پرستان، يا منكرين خداوند و مانند آن، ولى جنگ با آنان صرفا به خاطر فتح و پيروزى نيست، بلكه به خاطر گسترش عدالت و دادگرى در ميان مردم، و نجات زيردستان از چنگال ستمگران و اجراى دستورات عاليه اسلام و احكام الهى است، بنا بر اين تا آنجائى كه ممكن است دامنه جنگ وسعت نمى يابد، و هرچه زودتر به خونريزى خاتمه داده مى شود به همين جهت مى بينيم كه در تمام جنگهاى پيغمبر(ص) با اينكه متجاوز از هشتاد جنگ بود، به شهادت تاريخ مجموع تعداد كشته شدگان از مسلمانان و مشركين بيش از يكهزار و چهارصد نفر نبوده است.
در جنگ با كفار، چنانچه طرف مقابل اسلام از اهل كتاب، مانند يهود و نصارى باشد، آنان را به انتخاب يكى از اين سه راه مختار مى نمايند.
اول: اسلام بياورند.
دوم: جزيه بپردازند، بدين معنى كه طبق قرارداد بايد ساليانه مقدارى از مال خود را به حكومت اسلام بپردازند، تا در راه مصالح عمومى مصرف گردد و در اين صورت مى توانند با آزادى عقيده در سايه حمايت اسلام بزندگى خود ادامه دهند.
سوم: جنگيدن.
اما كفارى كه اهل كتاب نيستند، آنان را به انتخاب يكى از دو راه مختار مى سازند:
الف ـ اسلام بياورند.
ب ـ براى جنگ آماده شوند.
2 ـ اهل ذمه در صورتى كه از شروط مقرره سرپيچى كنند، مسلمانان براى سركوبىشان با آنان مى جنگند، مگر آنكه باز به پيمان خود برگردند و يا مسلمان شوند.
3 ـ مسلمانانى كه بر پيشواى اسلام بشورند: آنان كسانى هستند كه از دستورات اسلام سرباز زنند بايد با اينان جنگيدتا از راهى كه رفته اند برگشته، و به موازين اسلام رفتار نمايند.
