مزاج شناسی صفراء؛ مشخصات صفراوی ها و درمان
صفراء : در لغت به معنای زردی است و در اصطلاح ترشحات زردرنگ کبد را گویند ، طبیعت صفراء گرم و خشک است و مواد غذایی صفرازا گرمای زیادی را در بدن تولید می‌کنند.
اما درمان این عارضه در افراد بالغ طبق روایات معصومین : با سه روش انجام می‌شود که عبارتند از: ۱- قی ۲- تنقیه ۳- حجامت که در کنار این سه روش درمانی ، پرهیز از موارد صفرازا هم توصیه می‌شود ، ضمن اینکه در بین غذاهای معمول مردم از نخود به عنوان صفرا بر (یعنی ضد صفرا) نام برده می‌شود.
در روایات و کتب طب سنتی از صفرا به عنوان سم خون نام برده شده است، پونه (سبزی یا عرق آن) در رفع این عارضه بسیار مفید و کارساز خواهد بود. در یک انسان عادی و سالم میزان صفرا یک درصد باید باشد.
مشخصات افراد صفراوی
بازتاب روانی و رفتاری در افراد صفراوی :
علاقمند به شعر و ادبیات، دارای استعداد خشونت و بدخلقی ، پائیز و زمستان را دوست دارند،گاهی با اراده و گاهی سست ، گاهی پرانرژی گاهی کم‌انرژی، دارای استعداد معنوی به صورت مقطعی، تند و تیز و بی قرار، ناآرام و دودل ، گاهاً باعث رنجش دیگران می‌شود، تیزبین و دقیق در برخی ابعاد ، مقید به اصول ، منظم و حساس ، آینده‌نگر و گاهاً خیالباف و دقیق در تصمیم‌گیری ، حاضرجواب و باهوش ، گاهاً سخاوتمند ، میل بالای جنسی و توان جنسی متغیر ، سریع، چالاک و پرانرژی ، علاقه زیاد به آب یخ و یخ ، تمایل به سردی‌ها دارند و از گرمی‌ها گریزانند .
علائم پوستی و گوارشی صفراوی‌ها:
دارای پوستی خشک ، زبر و بدون رطوبت ، دارای منافذ پوستی درشت ، رگهای دست گاهی آشکار و گاهی پنهان هستند ، رنگ پوست گرایش به زردی دارد، سفیدی چشم سفید با گرایش زرد است ، مردمک چشم میشی روشن است، موی سر، خشک و ضخیم و برجسته است ، رنگ مو، سیاه و خرمایی است ، مزه دهان تلخ صبحگاهی است، غالباً دهان خشک و تشنه است ، افراد صفراوی کم اشتها هستند، توان هضم غذا بالاست، نفخ معده ندارند، یبوست ندارند ، افراد صفراوی غالباً گرایش به ترشی دارند، بوی بد دهان ندارند، بوی بد مدفوع ندارند، قار و قور شکم ندارند ، رنگ ادرار زرد تیره
درمان صفراوی‌ها و توصیه های غذایی :
افراد صفراوی غالباً در اثر حجامت ، تعدیل مزاج یافته و رنگ و رویی به مراتب روشن‌تر از قبل خواهند داشت، اشتهای آنان با حجامت افزایش می‌یابد و در صورت تکرار حجامت ، چاق خواهند شد.
مصرف میوه ها ، گیاهان وغذاهای سرد و تر ، میزان صفراء را در بدن کاهش می دهد از جمله : انار وشاتوت ، زرشک ، تمشک ، زرد آلو ، هلو ، خیار ، کاهو ، هویج ، روغن زیتون ، کنجد ، سیب ،گلابی ، سوپ جو ، کدو خورشتی ، خوراک قارچ ، کدو حلوایی ، اسفناج ، گشنیز ، نخود و نخود فرنگی ، عدس ، ماش ، جو دو سر ، لیمو عمانی
نمونه‌ای از رژیم غذایی مناسب برای افراد صفراوی کاهو می باشد که سرد و تر است و برای دفع صفرا مفید است ، انواع سالادها با سرکه ، ماهی، ماست و به طور کلی لبنیات ، مرکبات ، ماء الشعیر (آب جو) ، آبغوره ، آب‌لیمو برای صفراوی‌ها مفید و لازم است.
نکته قابل ذکر این است که مواردی که صفرا را افزایش می دهد عبارتند از: غذاهای چرب و شیرین ، پرخوری ، بعد از غذای مختصر دوباره غذا خوردن ، آش رشته ، ماکارونی ، سیر ، پیاز و شیرینی جات قنادی
منبع : محمد باقر فیروزی
