آشنایی با کشورهای صاحب سبک در سینما: آلبانی

همشهری آنلاین – مهدی تهرانی: آلبانی کشور کوچکی است در جنوب شرقی اروپا که تنوع مذهبی و فرهنگی و قومیتی فراوانی دارد. فرهنگ و هنر و به ویژه سینما نیز از این فراوانی و پراکندگی بدور نبوده است.

قبل از جنگ جهانی اول، سینما در آلبانی ظهور پیدا کرد. در این سالها تا بعد از جنگ جهانی دوم که حکومت این کشور کمونیستی شد، عمدتا اکران فیلم‌های خارجی و بیشتر کمدی‌های انگلیسی ، در سالن‌های سینما رواج داشت. چند سال پس از خاتمه جنگ جهانی دوم در سال 1952 حکومت کمونیستی با تاسیس یک استودیوی سینمایی به نام “کینو استودیو شکوپریا” عملا صنعت فیلمسازی و توزیع آثار خارجی و اکران آنها را سرو شکل داد.

البته بعد‌ها نام این استودیو به ” تیرانا فیلم” تغییر یافت.بین سالهای 1952 تا 2012 این استودیو حدود 700 فیلم خرید و یا تولید کرد و سهم بسزایی در سروسامان گرفتن صنعت فیلم به ویژه در توزیع و خرید آن در آلبانی به دوش کشید.

با اینهمه اولین فیلم تولید شده در آلبانی با مساعدت عوامل فیلمسازی شوروی سابق تولید شد و دست برقضا فیلم باکیفیتی نیز بود. این فیلم که “اسکندر بیگ” نام داشت در فستیوال فیلم کن در سال 1953 نیز در بخش رقابتی حضور  داشت.

بین سالهای 1955 تا 1965 عمده آثار ساخته شده در آلبانی حول محور جنگهای پارتیزانی و داستان‌های مرتبط با جنگ جهانی دوم و سهم آلبانیایی‌ها در این جنگ اختصاص داشت.

در این سالها “دیمیتری آناگنوستی” که در مدرسه سینمایی مسکو تحصیل کرده بود به سردمدار سینمای آلبانی تبدیل گردید و اکنون به عنوان پدر سینمای این کشور شمرده می‌شود.فیلم‌ها و آثار آناگنوستی در دهه 60 و 70 عمدتا بر اساس فرهنگ آلبانیایی‌ها استوار بود.

سینمای آلبانی در دهه 80 دیگر به قدرت چند سال پیش خود نبود با اینهمه نسبت به بضاعت این کشور کوچک سالیانه حدود 6 فیلم تولید می‌کرد. در حال حاضر تولید تیرانا فیلم حدود 12 تا 14 فیلم در سال است. سالنهای فعال سینما در آلبانی نیز حدود 300 سالن برآورد شده است.

از فیلم‌های مهم سالهای اخیر سینمای آلبانی آثاری مانند:بازار بالکان ساخته‌ی ادموند بودینا محصول 2011؛ فارماکن ساخته‌ی جونی شاناج محصول 2012 قابل ذکرند.ضمن اینکه درام اجتماعی “آگون” ساخته‌ی روبرت بودینا محصول 2012 نیز در اسکار 2014 به عنوان نماینده این کشور انتخاب شده بود.

قطار آمستردام  ساخته‌ی فاطمیر کوشی محصول 2014 جدیدترین محصول سینمای این کشور است که با توجه به اکران سراسری در اروپا با استقبال خوبی نیز روبرو گردید.

در آلبانی مدارس سینمایی نیز وجود دارد که مدرسه فیلم ماروبی ( آکادمی فیلم و مولتی مدیا) مهمترین آنهااست که از سال 1999 شروع به کار کرده است.