۲۴ سوال که دیدتان را درباره استارتاپ‌ها تغییر می‌دهد

روزنامه هفت صبح – علی هادی زاده: فضای استارتاپی کاملا در حال عوض شدن است و دیگر با کلیشه های داخل ذهن ما فرسنگ ها فاصله دارد. دیگر تصور یک جمع بسیار جوان که مهم ترین کارشان برنامه نویسی و کارهای کامپیوتری بود، اشتباه است. فضای استارتاپی دنیا طی سال گذشته به حدی تغییر کرده است که شاید اصلا تصورش را نکنید. بیشتر کارمندان شرکت های سنی حدود 40 تا 50 سال پیدا کرده اند و دیگر برنامه نویس هسته اصلی موفقیت کسب و کار نیست.

نقش ها و روندها در حال عوض شدن است و برعکس اتفاقی که سابقا می افتاد، اولویت های استارتاپ ها از جذب سرمایه گذار و تهیه یک برنامه کسب و کار مناسب به استخدام تغییر کرده است. برای اینکه کاملا با میزان تغییرات و تغییر کلیشه ها آشنا بشوید مهم ترین سوالاتی که از استارتاپ ها در سال 2017 پرسیده اند را برای شما لیست کرده ایم. سوالاتی که جواب های شان حتما شگفت زده تان خواهدکرد.

1. کدام شغل بیشتر مورد نیاز استارتاپ ها است؟

برعکس دو سال گذشته که مهندسان نرم افزار و سخت افزار بیشترین تقاضا را داشتند و همه به دنبال آنها بودند، امسال استارتاپ ها بیشتر به دنبال افرادی برای بخش فروش خود می گشتند و بازایابی برای شان مهم تر از همیشه بوده است.

 

2. در شروع کسب و کار کارآفرین در مذاکره قدرت بالاتری دارد یا سرمایه گذار؟

در ایران به خاطر مشکلات مالی و نبود کپی رایت مشخصا قدرت در دستان سرمایه گذار است. ولی در خارج از کشور معمولا کارآفرین و ایده های خاصش در مذاکره قدرت بالاتری برای مذاکره دارد. هر چند این قانون امسال عوض شده و برعکس دو سال گذشته قدرت مذاکره در دستان سرمایه گذار قرار گرفته است.

3. چه ویژگی خاصی در سرمایه گذار بیشتر مدنظرتان است؟

شاید ابتدا فکر کنید میزان قدرت مالی حرف اول را می زند. ولی برخلاف تصور حدود 28 درصد استارتاپ ها گفته اند که شخصیت خوب سرمایه گذار از همه چیز مهم تر است. در مرحله بعدی هم میزان تخصص و تسلط او به حوزه کاری را اولویت خود دانسته اند.

4. کدام حوزه های فناوری بیش از حد بزرگ شده اند و واقعا ارزش سرمایه گذاری ندارند؟

در یکی، دو سال گذشته، واقعیت مجازی سر و صدای زیادی کرده و به عنوان فناوری آینده معرفی شده است. ولی در حقیقت 64 درصد استارتاپ ها اعتقاد دارند در مورد این فناوری بیش از حد اغراق شده است. این اغراق بیش از حد در مورد گجت های پوشیدنی و کوادکوپترها هم دیده می شود. از طرفی بخش امنیت و خودروهای خودران نیز به عنوان بخش هایی معرفی شده اند که به رغم آینده ای روشن کمتر کسی در مورد آنها صحبت می کند و آنها را جدی می گیرد.

5. فکر می کنید جذب سرمایه در سال جدید سخت تر می شود یا راحت تر؟

نکته جالب اینجاست که استارتاپ ها به این سوال بی تفاوت بوده و حدود 45 درصد آنها گفته اند که نه سخت تر می شود و نه راحت تر. البته در مقام بعدی با 36 درصد کسانی قرار دارند که معتقدند برعکس افزایش سرمایه گذار و شتاب دهنده، جذب سرمایه در سال آینده کمی سخت تر می شود.

6. فکر می کنید در 10 سال آینده مدیرعامل استارتاپ خود بمانید؟

با اینکه انتظار بیشتری می رود ولی تنها 52 درصد صاحبان کسب و کار معتقدند که مدیرعامل خواهندماند. از طرفی حدود 40 درصد اعتقاد داشته اند که مدیرعامل نمانند و البته هشت درصد هم گفته اند که هم اکنون نیز مدیرعامل استارتاپ خود نیستند.

7. اصلی ترین نگرانی شما چیست؟

معمولا اولین جواب هایی که به ذهن غیراستارتاپی ها می رسد، بحث رقبا و جذب سرمایه و این موارد است. ولی واقعیت چیز دیگری است. حدود 74 درصد استارتاپ ها گفته اند که اصلی ترین نگرانی آنها استخدام و جذب افراد است. برای بحث جذب سرمایه تنها 47 درصد ابراز نگرانی کرده اند و رقبا تنها 27 درصد استارتاپ ها را نگران کرده است. تعادل میان زندگی و کار نیز با 20 درصد کمترین میزان نگرانی را به خود اختصاص داده است.

8. بزرگ ترین اشتباه شما در فرآیند کسب و کارتان چه چیزی بوده است؟

معمولا فکر می کنیم مدل کسب و کار ضعیف یا انتخاب بازار اشتباه و غیره رشد یک استارتاپ را کند یا متوقف می کند در حالی که حدود 51 درصد استارتاپ ها گفته اند که انتظار بیش از حد برای شروع کسب و کار به آنها آسیب زیادی زده است. در مقام های بعدی جذب سرمایه کم و مدیریت ضعیف با 32 و 21 درصد قرار دارند. نکته جالب اینجاست که انتخاب مدل کسب و کار اشتباه تنها 15 درصد رای ها را به خود اختصاص داده است.

 

9. آخرین باری که جذب سرمایه کردید، میزان آن چقدر با انتظارتان مطابق بود؟

استارتاپ ها همیشه به این متهم هستند که خود را دست بالا گرفته و ارزش خود را بیش از حد واقعی ارزیابی می کنند ولی در این نظرسنجی مشخص شد که حدود 45 درصد استارتاپ ها دقیقا همان پولی را که فکر می کردند باید دریافت کنند گرفته اند. حدود 35 درصد کمتر از انتظار جذب سرمایه کرده اند و حدود 20 درصد هم بیشتر از انتظار پول به جیب زده اند.

10. فرآیند جذب سرمایه شما چقدر طول کشید؟

حقیقت این است که برای راه اندازی استارتاپ باید کفش آهنی به پا کنید. طبق آمار هم برای 34 درصد استارتاپ ها بیش از چهار ماه طول کشیده است تا سرمایه ای جذب کنند. این در حالی است که تنها هفت درصدشان موفق شده اند در ماه اول سرمایه ای به جیب بزنند.

11. برای جذب سرمایه به سراغ چند شرکت و سرمایه گذار رفته اید؟

حدود 20 درصد استارتاپ ها برای جذب سرمایه به حداقل 11 تا 20 شرکت مختلف سرزده اند. نکته جالب اینجا است که حدود 13 درصد آنها نیز به سراغ بیش از 30 شرکت رفته اند تا سرمایه مورد نظرشان را جذب کنند، در عین حال 13 درصد هم با کمتر از سه شرکت کارشان راه افتاده است.

12. بعد از جذب سرمایه گذار به نظر شما قدرت بیشتر در اختیار کارآفرین قرار دارد یا سرمایه گذار؟

حدود 52 درصد استارتاپ ها معتقدند که سرمایه گذار قدرت بیشتری به نسبت کارآفرین دارد. هر چند میزان سهام او کمتر از صاحب اصلی شرکت باشد. 48 درصد هم معتقدند قدرت در دستان کارآفرین است.

13. اگر قصد دارید سهام تان را به صورت عمومی عرضه کنید، فکر می کنید چقدر طول می کشد تا به آنجا برسید؟

شاید به نظر برسد بیشتر استارتاپ ها قصد دارند با سهامی کردن خود، سرمایه و قدرت زیادی کسب کنند، ولی حدود 32 درصد استارتاپ ها گفته اند که اصلا قصد ندارند به سراغ عرضه سهام بروند. از طرفی حدود 26 درصد گفته اند بین پنج تا هفت سال آینده شروع به عرضه سهام خواهندکرد.

14. چقدر مطمئن هستید که یک شرکت میلیاردی خواهیدساخت؟

تنها 18 درصد شرکت ها کاملا از میلیاردی شدن خودشان مطمئن هستند. این در حالی است که 23 درصد گفته اند ممکن است میلیاردی شوند ولی مطمئن نیستند. حدود 16 درصد هم به کل امیدی به میلیاردی شدن خود ندارند و از همین الان بازی را واگذار کرده اند.

15. فکر می کنید به خاطر چه چیزی شکست بخورید؟

حدود 21 درصد استارتاپ ها اعتقاد دارند که به خاطر جذب نکردن سرمایه به زمین می خورند. در مقام های بعدی هم پیدا نکردن بازار مناسب و استخدام افراد اشتباه با 17 و 16 درصد قرار دارند. جالب ترین نکته این است که تنها پنج درصد اعتقاد دارند که یک رقیب کار آنها را تمام می کند.

 

16. فکر می کنید چند سال دیگر به سوددهی برسید؟

با اینکه آمارها چیز دیگری می گویند ولی حدود 50 درصد استارتاپ ها اعتقاد دارند که در یکی، دو سال اول به سوددهی می رسند. از طرفی تنها سه درصد معتقدند که روند به سوددهی رسیدن آنها کند بوده و بیش از پنج سال طول می کشد.

17. به دنبال سود هستید یا رشد؟

حدود 66 درصد استارتاپ ها فعلا دنبال سود نبوده و رشد برای شان اهمیت بیشتری دارد. 33 درصد هم به سوددهی رسیدن را اولویت خود قرار داده اند.

18. محل کار حال حاضرتان چقدر قیمت دارد؟

در مسئله میزان هزینه برای محل کسب و کار، استارتاپ ها به دو دسته کلی تقسیم شده اند. 22 درصد گفته اند که قیمت محل کارشان حدود صفر تا 10 دلار به ازای هر مترمربع است. 22 درصد دیگر گفته اند که بین 30 تا 50 دلار به ازای هر متر مربع خرج کرده اند. در این میان تنها دو درصد به سراغ مکانی با بیش از 80 دلار به ازای هر متر مربع رفته اند.

19. در سال گذشته کسی را اخراج کرده اید؟

حدود 84 درصد استارتاپ ها در یک سال گذشته هیچ  کسی را اخراج نکرده اند که نشان می دهند فرآیند جذب و استخدام برای شان چقدر مهم است. از طرفی حدود هشت درصد شرکت ها بیش از 10 درصد نیروی خود را اخراج کرده اند.

20. میانگین سن کارمندان شرکت شما چقدر است؟

استارتاپ اصولا ما را یاد چند جوان می اندازد که مشغول کسب درآمد هستند. ولی در حقیقت سن 30 درصد افرادی که  کسب و کار راه انداخته اند حدود 40 تا 50 سال است. در مقام بعدی جوانان 30 تا 35 سال با 22 درصد قرار دارند.

21. شرکت شما چند موسس دارد؟

در ابتدای شروع استارتاپ معمولا شاهد بیش از سه نفر هستیم که کنار یکدیگر کار می کنند ولی طبق نظرسنجی انجام شده حدود 47 درصد استارتاپ های موفق تنها دو موسس داشته اند. در رتبه بعد با حدود 22 درصد شاهد استارتاپ های یک نفره هستیم. تعداد استارتاپ هایی که بیش از چهار موسس دارند تنها حدود هشت درصد است.

22. بیشتر روی کدام پلتفرم تمرکز کرده اید؟

با اینکه پلتفرم گوشی روز به روز محبوب تر می شود ولی حدود 50 درصد استارتاپ ها گفته اند که تمرکزشان را روی پلتفرم وب گذاشته اند و تنهای 27 درصد روی موبایل تمرکز کرده اند. در این میان پلتفرم واقعیت مجازی تنها 1.5 درصد رای را به خود اختصاص داده است.

23. سیاست شما برای واگذاری سهام به کارمندان چیست؟

تقریبا 46 درصد استارتاپ ها گفته اند که اصلا سهامی به کارمندان خود نمی دهند. در عین حال 46 درصد هم گفته اند که باید هیات مدیره موافقت کنند. در این میان فقط دو درصد شرکت ها به راحتی سهام در اختیار کارمندان خود قرار می دهند.  

24. دیدگاه سیاسی یک نفر چه زمانی برای شما مهم می شود؟

تقریبا 60 درصد استارتاپ ها گفته اند که اصلا دیدگاه سیاسی برای شان مهم نیست ولی در عوض حدود 36 درصد گفته اند دیدگاه سیاسی برای عضو کردن یک نفر به عنوان هیات مدیره تاثیر زیادی می گذارد. 29 درصد هم دیدگاه سیاسی سرمایه گذارشان برای شان مهم است. تنها 25 درصد گفته اند که دیدگاه سیاسی هنگام استخدام افراد برای شان مهم است.