علل و دلایل کاهش وزن ناخواسته

کاهش وزن غیر منتظره ممکن است نشانه ای از بیماری التهابی روده باشد

 

کاهش وزن ناخواسته یا کاهش وزن بدون هیچ تلاشی، می تواند موضوعی نگران کننده باشد. این شرایط ممکن است به یک بیماری زمینه ای اشاره باشد.

اگر با کاهش چشمگیر وزن خود – بیش از 5 درصد از وزن طی 6 تا 12 ماه – مواجه هستید، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط بهترین گزینه است.

 

به خاطر داشته باشید تمام موارد کاهش وزن به موضوعی جدی اشاره ندارند. این شرایط می تواند پس از یک تغییر در زندگی یا رویدادی استرس‌زا نیز رخ دهد. با این وجود، کاهش وزن ناخواسته ممکن است نشانه ای از شرایط پزشکی باشد که در ادامه به آنها اشاره شده است.

 

از دست دادن ماهیچه

از دست دادن ماهیچه می تواند به کاهش وزن غیر منتظره منجر شود. نشانه اصلی این شرایط ضعف ماهیچه ای است. همچنین، ممکن است یکی از اندام های شما کوچکتر از دیگری به نظر برسد.

بدن انسان از توده چربی و توده بدون چربی، که شامل ماهیچه، استخوان، و آب می شود، تشکیل شده است. اگر ماهیچه از دست دهید، کاهش وزن را نیز تجربه خواهید کرد.

 

عدم استفاده از ماهیچه ها برای مدت طولانی می تواند موجب این شرایط شود. از دست دادن ماهیچه بین افرادی که ورزش نمی کنند، به واسطه کار خود ساعت ها پشت میز می نشینند، یا نمی توانند از تختخواب خارج شوند، شایع‌تر است. به طور کلی، ورزش و تغذیه مناسب از این شرایط پیشگیری می کند.

از دیگر دلایل زوال ماهیچه ای می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب دیدگی ها مانند شکستگی های استخوان

افزایش سن

سوختگی ها

سکته مغزی

استئوآرتریت (آرتروز)

آرتریت روماتوئید

پوکی استخوان

بیماری ام‌اس

آسیب عصبی

 

پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید یا تیروئید بیش فعال زمانی که غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید ترشح می کند، شکل می گیرد. این هورمون ها بسیاری از عملکردها در بدن، از جمله سوخت و ساز را کنترل می کنند.

اگر به پرکاری تیروئید مبتلا باشید، سریع‌تر کالری می سوزانید، حتی اگر اشتهای خوبی داشته باشید. نتیجه نهایی می تواند کاهش وزن ناخواسته باشد.

از دیگر دلایل پرکاری تیروئید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضربان قلب سریع و نامنظم

اضطراب

خستگی

عدم تحمل گرما

مشکلات خواب

لرزش دست

پریودهای سبک در زنان

 

از دلایل احتمالی پرکاری تیروئید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بیماری گریوز

تیروئیدیت (التهاب تیروئید)

مصرف بیش از حد ید

مصرف بیش از حد داروی تیروئید

درمان پرکاری تیروئید به سن و شدت بیماری بستگی دارد. به طور کلی، این شرایط با تجویز داروهای ضد تیروئید، ید رادیواکتیو، مسدودکننده های بتا، یا عمل جراحی درمان می شود.

 

آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که موجب حمله سیستم ایمنی به دیواره داخلی مفاصل می شود که بروز التهاب را در پی دارد. التهاب مزمن می تواند سوخت و ساز را تسریع کرده و وزن را کاهش دهد.

 

علائم آرتریت روماتوئید شامل تورم و درد مفصل می شوند. این بیماری به طور معمول مفاصل مشابه در هر دو سمت بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر به آرتریت روماتویئد مبتلا هستید، در صورت حرکت ندادن مفاصل برای یک ساعت یا بیشتر ممکن است با احساس سفتی در آنها مواجه شوید.

دلیل دقیق آرتریت روماتوئید مشخص نیست، اما ممکن است با موارد زیر در ارتباط باشد:

سن

ژن ها

تغییرات هورمونی

سیگار کشیدن

دود سیگار

چاقی

درمان آرتریت روماتوئید به طور معمول با تجویز دارو صورت می گیرد.

 

از دست دادن ماهیچه می تواند به کاهش وزن غیر منتظره منجر شود

 

دیابت

یکی دیگر از دلایل کاهش وزن ناخواسته دیابت نوع 1 است. در دیابت نوع 1 سیستم ایمنی بدن به سلول های تولیدکننده انسولین در پانکراس حمله می کند. بدن بدون انسولین نمی تواند از گلوکز برای تولید انرژی استفاده کنید. این شرایط به گلوکز خون بالا منجر می شود.

کلیه ها گلوکز استفاده نشده را از طریق ادرار دفع می کنند. ترک قند به معنای ترک کالری ها از بدن است.

دیابت نوع 1 موجب موارد زیر نیز می شود:

تکرر ادرار

کم آبی بدن

خستگی

تاری دید

تشنگی بیش از حد

گرسنگی بیش از حد

درمان دیابت نوع 1 شامل استفاده از انسولین، نظارت بر قند خون، اصلاحات در رژیم غذایی و انجام ورزش می شود.

 

افسردگی

کاهش وزن ممکن است یکی از عوارض جانبی افسردگی باشد. افسردگی می تواند در فعالیت های روزانه انسان مانند حضور در محل کار یا مدرسه اختلال ایجاد کند.

افسردگی بخش هایی از مغز را تحت تاثیر قرار می دهد که بر اشتها نیز کنترل دارند. این می تواند به کم اشتهایی و در نهایت کاهش وزن منجر شود.

در برخی افراد، افسردگی ممکن است اشتها را افزایش دهد. علائم این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند.

 

از دیگر علائم افسردگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

غم و انده پایدار

بی علاقگی به سرگرمی ها

انرژی کم

تمرکز ضعیف

بیش از حد زیاد یا کم خوابیدن

افکار خودکشی یا مرگ

تحریک پذیری

رفتار درمانی، روان درمانی، و داروهای ضد افسردگی برای درمان این شرایط مورد استفاده قرار می گیرند.

 

بیماری التهابی روده

کاهش وزن غیر منتظره ممکن است نشانه ای از بیماری التهابی روده باشد. بیماری التهابی روده اصطلاحی است که برای برخی اختلالات التهابی مزمن دستگاه گوارش بکار می رود. بیماری کرون و کولیت اولسراتیو دو مورد شایع هستند.

التهاب مزمن ناشی از بیماری التهابی روده بدن را در یک وضعیت کاتابولیک قرار می دهد که به معنای استفاده مداوم انرژی توسط بدن است.

 

بیماری التهابی روده در سطوح گرلین، هورمون گرسنگی، و لپتین، هورمون سیری، اختلال ایجاد می کند. این می تواند به کم اشتهایی و کاهش وزن منجر شود.

از دیگر علائم بیماری التهابی روده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

اسهال

معده درد

نفخ

مدفوع خون آلود

خستگی

این علائم با مصرف برخی مواد غذایی تحریک می شوند. اگر به بیماری التهابی روده مبتلا هستید، بهتر است این مواد غذایی را شناسایی کرده و از مصرف آنها پرهیز کنید. درمان بیماری التهابی روده به طور معمول شامل پشتیبانی غذایی، دارو، و در برخی موارد عمل جراحی می شود.

 

بیماری مزمن انسدادی ریه

بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) یک بیماری ریوی پیشرونده است. این شرایط شامل آمفیزم و برونشیت مزمن می شود. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه هر دو مورد را دارا هستند.

 

آمفیزم به آرامی به کیسه های هوا در ریه ها آسیب وارد کرده و تنفس را دشوار می کند. برونشیت مزمن موجب التهاب مسیرهای هوایی می شود که هوا را به ریه ها می رسانند. این موجب تولید مخاط، سرفه، و مشکلات تنفسی می شود.

 

بیماری مزمن انسدادی ریه در مراحل اولیه خفیف است. برخی افراد ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند، اما از نشانه هایی که ممکن است پدیدار شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تنگی نفس

خس خس سینه

تنگی قفسه سینه

سرفه خفیف، با یا بدون خلط

در مراحل پیشرفته‌تر، بیماری مزمن انسدادی ریه می تواند موجب کاهش وزن شود. دشواری در تنفس موجب کالری سوزی بیشتر می شود. به گفته کلینیک کلیولند، فرد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه در مقایسه با فردی سالم ممکن است به 10 برابر کالری بیشتر برای تنفس نیاز داشته باشد. همچنین، بیماری می تواند موجب ناراحتی هنگام غذا خوردن و تنفس در یک زمان شود.

 

از دیگر علائم بیماری مزمن انسدادی ریه شدید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تورم در بخش های مختلف پاها

استقامت ماهیچه ای پایین

خستگی

 

دلیل اصلی بیماری مزمن انسدادی ریه سیگار کشیدن است. مواجهه بلند مدت با تحریک کننده هایی مانند آلودگی هوا و گرد و غبار نیز می تواند به این بیماری منجر شود. درمان بیماری مزمن انسدادی ریه شامل داروهایی از قبیل باز کننده های برونش، و درمان های مخصوص ریه، مانند اکسیژن درمانی می شوند.

 

یکی از دلایل کاهش وزن ناخواسته بیماری سل است

 

اندوکاردیت

اندوکاردیت موجب التهاب دیواره داخلی قلب انسان یا اندوکارد می شود. این شرایط زمانی رخ می دهد که میکروب ها – به طور معمول باکتری ها – وارد جریان خون شده و در قلب جمع می شوند.

بیشتر افراد مبتلا به اندوکاردیت دارای تب هستند. این می تواند با کم اشتهایی همراه باشد. همچنین، افزایش دمای بدن سوخت و ساز و چربی سوزی را افزایش می دهد که کاهش وزن را در پی دارد.

 

از دیگر علائم اندوکاردیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

صدای غیر طبیعی قلب

سرفه، با یا بدون خون

شکم درد

سینه درد

دشواری در تنفس

تعریق شبانه

کمر درد

سر درد

نقاط قرمز یا بنفش روی پوست

اندوکاردیت بیشتر افرادی که دارای دریچه های قلب آسیب دیده، دریچه های قلب مصنوعی، یا نقائص مادرزادی قلبی هستند را تحت تاثیر می دهد و در قلب های سالم به ندرت رخ می دهد. درمان این شرایط شامل آنتی بیوتیک ها و عمل جراحی می شود.

 

بیماری سل

یکی دیگر از دلایل کاهش وزن ناخواسته بیماری سل است. این بیماری واگیردار به طور معمول ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. کاهش وزن و کم اشتهایی از علائم اصلی بیماری سل هستند، اما دلیل این بیماری همچنان به طور دقیق مشخص نشده است.

بیماری سل از طریق هوا گسترش می یابد. شما می توانید بدون این که بیمار باشید به این بیماری مبتلا شوید. اگر سیستم ایمنی بدن توانایی مبارزه با آن را داشته باشد، باکتری غیر فعال می شود. این شرایط به نام سل پنهان شناخته می شود.

 

با گذشت زمان، باکتری می تواند دوباره فعال شود. از علائم بیماری سل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سرفه های بد که سه هفته یا بیشتر ادامه دارند

سینه درد

سرفه همراه با خون یا خلط

خستگی

تعریق شبانه

لرز

تب

برخی افراد در معرض خطر سل فعال قرار دارند. این افراد شامل آنهایی می شوند که از سیستم ایمنی ضعیفی برخوردار هستند، به ویژه اگر با شرایط زیر مواجه باشند:

وزن کم بدن

دیابت

اختلال سو مصرف مواد

سیلیکوزیس

لوسمی

بیماری هاجکین

اچ‌آی‌وی

پیوند عضو

بیماری سل به طور معمول با یک دوره مصرف آنتی بیوتیک ها برای شش تا نه ماه درمان می شود.

 

سرطان

سرطان یک اصلاح کلی برای بیماری هایی است که موجب تقسیم و تکثیر سلولی سریع و غیر عادی می شوند. به گفته انجمن سرطان آمریکا، یکی از نخستین نشانه های کاهش وزن ناخواسته سرطان است. این شرایط بین افراد مبتلا به سرطان پانکراس، ریه، معده، و مری شایع است.

 

سرطان التهاب را افزایش می دهد. این شرایط زوال ماهیچه ای را تسریع کرده و در هورمون های تنظیم کننده اشتها اختلال ایجاد می کند. یک تومور در حال رشد ممکن است میزان انرژی که بدن در حالت استراحت مصرف می کند را نیز افزایش دهد.

از علائم اولیه سرطان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تب

خستگی

درد

تغییرات پوستی

بسیاری از بیماری های دیگر نیز می توانند موجب این علائم شوند. گاهی اوقات سرطان موجب بروز هیچ نشانه ای نمی شود.

درمان سرطان به نوع آن بستگی دارد. به طور معمول، روش های درمانی شامل عمل جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی و ایمنی درمانی می شوند.

 

کاهش وزن می تواند یکی از عوارض نارسایی احتقانی قلب باشد

 

بیماری آدیسون

بیماری آدیسون زمانی شکل می گیرد که سیستم ایمنی بدن به غدد آدرنال حمله می کند. در این شرایط، غدد آدرنال نمی توانند هورمون هایی مانند کورتیزول و آلدوسترون را به میزان کافی تولید کنند. کورتیزول عملکردهای بسیاری را در بدن تنظیم می کند که سوخت و ساز و اشتها نیز از آن جمله اند. سطوح پایین کورتیزول ممکن است به کم اشتهایی و کاهش وزن منجر شود.

 

از دیگر علائم بیماری آدیسون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فشار خون پایین

خستگی مزمن

ضعف ماهیچه ای

هوس های غذایی شور

هایپرپیگمنتاسیون

بیماری آدیسون نادر است و درمان آن شامل داروهایی می شود که فعالیت غدد آدرنال را تنظیم می کنند.

 

اچ‌آی‌وی

اچ‌آی‌وی به سلول های ایمنی به نام سلول های T حمله می کند. این شرایط مبارزه با عفونت ها را برای بدن دشوار می کند. در صورت عدم درمان، اچ‌آی‌وی به سندرم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز منجر می شود. مراحل پیشرفته بیماری اغلب موجب کاهش وزن می شوند.

 

علائمی مانند گلو درد، زخم های دهانی، و خستگی می توانند غذا خوردن را دشوار و ناخوشایند کنند. همچنین، اچ‌آی‌وی خطر عفونت های ثانویه را افزایش می دهد که میزان انرژی بدن در حالت استراحت را افزایش می دهد.

از دیگر علائم اچ‌آی‌وی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تب

لرز

راش های پوستی

تعریق شبانه

تورم غدد لنفاوی

دردهای ماهیچه ای

علائم اچ‌آی‌وی به فرد و مرحله عفونت بستگی دارند. درمان ضد ویروس برای درمان اچ‌آی‌وی و توقف گسترش ویروس استفاده می شود و ممکن است کاهش وزن را بهبود ببخشد.

 

نارسایی احتقانی قلب

کاهش وزن می تواند یکی از عوارض نارسایی احتقانی قلب باشد. این شرایط زمانی شکل می گیرد که قلب نمی تواند با خون کافی پر شود، قلب نمی تواند با نیروی کافی خون را پمپ کند یا هر دو. این بیماری می تواند یک یا هر دو سمت قلب را تحت تاثیر قرار دهد.

 

اگر به نارسایی احتقانی قلب مبتلا باشید، ممکن است دستگاه گوارش به میزان کافی خون دریافت نکند. این شرایط می تواند به بروز حالت تهوع و احساس سیری سریع منجر شود. افزون بر این، تنفس هنگام غذا خوردن ممکن است دشوار شود.

التهاب در بافت آسیب دیده قلب سوخت و ساز را تسریع می کند که کاهش وزن ناخواسته را به همراه دارد.

از علائم نارسایی احتقانی قلب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تنگی نفس

سرفه مداوم

تورم

خستگی

ضربان قلب سریع

 

داروهای مختلفی برای درمان نارسایی احتقانی قلب وجود دارند، از جمله مهارکننده های آنزی مبدل آنژیوتانسین، مسدودکننده های بتا و ادرارآورها. در برخی موارد ممکن است به انجام عمل جراحی نیاز باشد.

 

منبع: asriran.com