دیدنی های اصفهان، از نقش جهان در نصف جهان تا باغ پرندگان
با مجله اینترنتی گلثمین در یک مطلب تازه از گردشگری همراه باشید :
اصفهان مشهور به نصف جهان، که از شهرهای مشهور گردشگری ایران بوده و در طول سال میزبان گردشگران از سراسر ایران و کشورهای خارجی است.
اصفهان بناهای تاریخی و فرهنگی بسیاری دارد که تعداد بسیار زیاد این بناها در فهرست آثار تاریخی ایران قرار گرفتهاند در این مقاله بیشتر به معرفی مشهورترین جاذبههای گردشگری این شهر میپردازیم که هر گردشگری به بازدید از این مکانها میرود.
میدان نقش جهان
میدان نقش جهان یکی از بزرگترین و زیباترین میدانهای جهان است. این میدان با ۵۰۷ متر طول و ۱۵۸ متر عرض، چهار اثر تاریخی اصفهان (مسجد شیخ لطفالله، مسجد امام، سر در بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو) را در خود جای داده است. دورتادور میدان نقش جهان ۲۰۰ حجرهی ۲ طبقه دارد و گردشگران هم برای بازدید از این میدان میآیند و هم برای خرید. زمانی که صفویان اصفهان را به عنوان پایتخت انتخاب کردند، میدان نقش جهان احداث شد. در این هنگام مسجد امام، مسجد شیخ لطفالله و سردر بازار قیصریه نیز ساخته شد.
عکس از: irantravelingcenter
در آن دوران در میدان نقش جهان مسابقات و بازیهایی مانند چوگان و قاپوقاندازی برگزار میشد. سان و رژهی سربازان و سپاهیان هم در این میدان انجام میشد. در دوران قاجار قسمتهایی از این میدان در اثر بیتوجهی تخریب شد اما در دوران پهلوی و پس از پیروزی انقلاب اسلامی کار مرمت روی قسمتهای تخریبشده انجام میگیرد. میدان نقش جهان در ۸ بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عمارت عالی قاپو
عکس از: سایت وسگون
کاخ عالی قاپو در میدان نقش جهان و روبهروی مسجد شیخ لطفالله قرار دارد. این کاخ را میتوان شاهکاری از معماری صفوی نامید. پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، شاه بزرگان و شخصیتهای مهم را در این کاخ به حضور میپذیرفت. کاخ عالی قاپو در ۶ طبقه ساخته شده است و هر یک از طبقات تزئینات خاص خود را دارد. «عالی قاپو» به معنی «سردر بلند» یا «درگاه بلند» است و این کاخ را میتوان مدخل قصرهایی نامید که در عصر صفویه در محدودهی میدان نقش جهان ساخته شده بود.
در طبقهی ششم این کاخ تالاری قرار دارد که به آن اتاق صوت میگویند. این تالار به گونهای ساخته شده است که مانند استودیوی ضبط، طنینهای اضافی را از صدا میگیرد و اصوات را به شکل صاف به تمام قسمتهای تالار میرساند. همه جای این تالار گچبریهای زیبا به شکل جام و صراحی است.
مسجد شیخ لطف الله
عکس از: عباس پوستین دوز
مسجد شیخ لطفالله یکی دیگر از یادگاریهای صفویان در اصفهان و میدان نقش جهان است. ساخت این مسجد که به منظور بزرگداشت مقام شیخ لطفالله عاملی بنا شد، حدود ۱۸ سال (از سال ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۸ هجری قمری) طول کشید. این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان و روبهروی عمارت عالی قاپو و مجاورت مسجد امام قرار دارد. گنبد مسجد شیخ لطفالله هم از بیرون و هم از درون کاشیکاری شده و روی چندین تاق کنگرهدار مرتفع ساخته شده است. این تاقها به قدری بلند هستند که از میدان نقش جهان نیز دیده میشوند. کاشیکاریهای گنبد این مسجد از استادانهترین و زیباترین کاشیکاریهای معماری ایرانی است. محراب مسجد نیز یکی دیگر از زیباییهای منحصربهفرد و تحسینبرانگیز مسجد شیخ لطفالله است. در این مسجد به گونهای ساخته شده است که چرخش ۴۵ درجهای دارد که معماران سنتی ایرانی در اصطلاح به آن «پاشنه» میگویند.
مسجد امام
مسجد امام اصفهان مسجد شاه یا مسجد جامع عباسی هم نامیده میشود و در دوران صفوی و در قسمت جنوبی میدان امام ساخته شد. مسجد امام را میتوان شاهکاری از معماری، کاشیکاری و نجاری قرن ۱۱ هجری نامید. چند کتیبه در سردر اصلی آن به چشم میخورد. در دو زاویهی صحن مسجد نیز دو مدرسهی سلیمانی و ناصری جلب توجه میکند. هردو مدرسه متعلق به دوران صفوی است و چون در دوران ناصرالدین شاه قاجار، یکی از آنها مرمت و بازسازی شد، آن را مدرسهی ناصری نامیدند. در این مسجد چندین فرمان شاه عباس روی لوحهای سنگی نصب شده است. در مرکز گنبد بزرگ جنوبی به گونهای است که انعکاس صوت صورت میگیرد. مسجد امام در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شمارهی ۱۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عکس از: ویکی پدیا
سردر بازار قیصریه در قسمت شمالی میدان نقش جهان و روبهروی مسجد امام قرار گرفته است. این هم یکی دیگر از زیباییهای بهجا مانده از عهد صفوی است. قبلا سردر قیصریه ۳ طبقه داشت اما امروزه طبقهی سوم که نقارهخانه بود و در آن اوقات روز اعلام میشد، تخریب شده است. سردر قیصریه شما را به سمت بازار بزرگ اصفهان هدایت میکند. این بنا از روی نمونهی بنایی دیگر در شهر قیصریه ساخته شده است و به همین دلیل این نام را برایش انتخاب کردهاند. در سردر قیصریه چند تابلوی نقاشی نیز وجود دارد که شکارگاه سلطنتی و اروپاییهای دربار اصفهان را به تصویر کشیدهاند. در مجموع عمارت قیصریه شامل سردر، عمارت نقارهخانه، ضرابخانه و کاروانسرای شاهی است و گردشگران را به خود علاقهمند میکند. این اثر در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ به شمارهی ۱۰۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عمارت هشت بهشت
عکس از: آزاده عزیزان ایمنا
عمارت هشت بهشت را هم صفویان برای اهالی اصفهان به ارمغان آوردهاند. این عمارت در اواخر حکومت این سلسله، محل سکونت حاکمان بوده است. عمارت هشت بهشت در باغ بزرگ و بسیار زیبای نقش جهان قرار دارد که بنای اولیهی آن را شاه اسماعیل اول بنا نهاد. این عمارت هشت ضعی است در دو طبقه ساخته شده و چهار نما دارد و هیچ یک از نماها همانند دیگری نیست. به نظر میرسد نمای شمالی نمای اصلی عمارت باشد اما استخری که در ضلع شرقی قرار دارد، نشان میدهد که نمای اصلی در این سمت قرار دارد. در وسط تالار عمارت، حوض هشت ضلعی به جنس مرمر قرار دارد که به آن حوض مروارید میگویند. در و پنجرههای آن نیز خاتمکاری است و زیبایی عمارت را دوچندان کرده است. عمارت هشت بهشت در تاریخ ۲۲ آذر ماه ۱۳۱۳ به شمارهی ۲۲۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جایجای اصفهان پر از آثار تاریخی و گردشگری فراوانی است که هر گردشگری را وسوسه میکند تا حداقل یک بار به این شهر سفر کند.
چنانچه شما هم دوست دارید به این شهر زیبا سفر کنید و از دیدنیهای این شهر بازدید کنید میتوانید تور اصفهان را از طریق چه نیوز بهسادگی جستجو کنید و از میان فهرست تورهای دهها آژانس معتبر، بهترین تورها را مشاهده و قیمت آنها را مقایسه کنید و در نهایت ارزانترین تور به شهر زیبای اصفهان را انتخاب کنید.
چهل ستون
عکس از: علیرضا کیخا
باغ چهل ستون یکی از جاذبههای گردشگری شهر اصفهان است و کمتر کسی است که آن را نشناسد. این باغ مساحتی بالغ بر ۶۷ هزار متر مربع دارد و ساخت آن سالها به طول انجامیده است. در آن دوران این باغ را باغ جهاننما مینامیدند و در ابتدا شاه عباس کوشکی به شکل کلاه فرنگی بنا کرد و میتوان آن را بنای اولیهی کاخ چهل ستون نامید. این باغ در میدان امام حسین واقع در خیابان استانداری اصفهان قرار دارد.
عمارت چهل ستون در واقع بیست ستون دارد و انعکاس ستونهای عمارت در حوض مقابل آن باعث شده که این عمارت را «چهل ستون» بنامند. اما برخی از مورخان معتقد هستند که کاخی که شاه عباس دوم آن را تکمیل کرد، چهل ستون داشته اما در آتشسوزی سال ۱۱۱۸ هجری قمری تنها بیست ستون از آنها باقی ماند. آینهکاریها، نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی از زیباییهای چشمنواز این کاخ است. در و پنجرهها نیز منبت و خاتمکاری بوده و نمایشگر هنرهای اصیل ایرانی هستند. حکمرانان صفوی در تالار مرکزی کاخ از میهمانان و شخصیتهای خارجی پذیرایی میکردند.
مسجد جامع یا مسجد جمعه اصفهان
مسجد جمعه اصفهان، از قدیمی ترین مجموعه معماری مذهبی در ایران است. قدیمیترین بنای تاریخی اصفهان را باید مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سیمای فعلی مسجد عمدتا مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است، اما تعمیرات و الحاقات آن به دورانهای بعد بهخصوص عصر صفویان مربوط میشود. گرچه در کاوشهای باستانشناسی آثاری متعلق به دوران آلبویه و قرن سوم هجری باز میگردد. در همین کاوشها آثار قبل از اسلام نیز کشف شده است.
عکس از: خبرگزاری ایمنا
مسجد جمعه اصفهان که به مسجد جامع عتیق نیز شهرت دارد در میدان قیام، خیابان علامه مجلسی اصفهان واقع شده، به بیانی دیگر در بخش قدیمی اصفهان، ضلع باختری خیابان هاتف و انتهای بازار بزرگ واقع شده است. بهطور کلی به همان اندازه که میدان نقش جهان و عمارات تاریخی اطراف آن یادآور معماری و هنر دوران صفوی است، مسجد جمعه و محلات پیرامون آن افسانه زندگی در عهد سلجوقیان و روزگار پیش از آن را بیان میکند.
منارجنبان
عکس از:tripyar
منارجنبان هم از دیگر آثار تاریخی است که گردشگران را به اصفهان جذب میکند. در این بنا عارفی به نام «عمو عبدالله کارلادانی» دفن شده و بر سنگ قبر او تاریخ ۷۱۶ هجری ثبت شده است. این تاریخ با حکومت سلطان محمد خدابنده الجایتو ایلخان مصادف است. بنای منارجنبان به شکل یک بقعه و دو مناره است؛ ارتفاع هر یک از این منارهها ۷/۵ متر بوده و آن چه اینها را از سایر منارهها متمایز کرده، تکان خوردن آن است. با تکان خوردن یکی از منارهها، هم منارهی دیگر و هم کل ساختمان تکان میخورد. دلیل این پدیده مدتها ناشناخته بود اما یکی از دلایل آن را میتوان پدیدهای فیزیکی به نام «تشدید» یا «اثر دوپلر» نامید؛ چون این دو مناره شبیه هم و بسیار سبک هستند، تکان خوردن یکی روی دیگری اثر میگذارد.
محققان قدمت این بنا را به دوران ایلخانی نسبت میدهند اما شکل منارهها به گونهای است که این حدس را در ذهن باستانشناسان زنده میکند که آنها را در دوران صفویه به دیوارها اضافه کردهاند. این اثر در تاریخ ۲۰ خرداد سال ۱۳۲۱ با شمارهی ۳۴۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مدرسهی چهارباغ
عکس از: محمدرضا مصطفی زاده
مدرسهی چهارباغ اصفهان یکی از مدارس تاریخی اصفهان است که آن را مدرسهی سلطانی یا مدرسهی مادرشاه نیز مینامند. این بنا را میتوان آخرین بنای تاریخی دوران صفوی (دوران حکومت آخرین پادشاه صوفی، شاه سلطان حسین) نامید که به منظور تدریس و تعلیم طلاب علوم دینی مورد استفاده قرار میگرفت. ساخت این مدرسه ۱۰ سال (از سال ۱۱۱۶ تا ۱۱۲۶ هجری قمری) طول کشید و در ضلع شرقی خیابان چهارباغ قرار دارد.
مدرسه چهارباغ که گفته میشود مسجد هم بوده، در زمینی به مساحت ۸۵۰ متر مربع ساخته شده است. این مدرسه کاشیکاریهای بسیار زیبایی دارد و در مجلل آن با طلا و نقره کار شده و در نوع خود شاهکار محسوب میشود. در ضلع شرقی مدرسه، کاروانسرایی متصل به آن قرار دارد که حدود ۳ قرن پیش، محل اقامت مسافران بوده است. نام این کاروانسرا «کاروانسرای مادر شاه» بود اما امروزه آن را به مهمانسرایی به اسم مهمانسرای عباسی تبدیل کردهاند و میتوان آن را یکی از بهترین ومنحصربهفردترین اقامتگاههای اصفهان نامید. این بنا در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ به شمارهی ۱۱۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ پرندگان
باغ پرندگان اصفهان یکی از دیدنیترین باغهای پرندگان ایران است که در مساحتی بالغ بر ۵۵ هزار متر مربع، از حدود چهار هزار قطعه در ۱۳۰ گونه پرنده نگهداری میکند. این باغ در ۴ کیلومتری غرب پل وحید اصفهان قرار دارد و در سال ۱۳۷۵ به همت شهرداری این شهر احداث شد. محوطهی داخلی باغ با زیباسازیهای انجامشده روی آن، علاوه بر تامین نیازهای زیستمحیطی پرندگان، برای بازدیدکنندگان نیز محیطی بسیار چشمنواز ایجاد کرده است. بر روی این باغ سقفی از تور احداث کردهاند که مساحت آن ۴۰ هزار متر مربع بوده و روی ۱۶ ستون با ارتفاع ۲۲ الی ۲۵ متر قرار گرفته است.
در باغ پرندگان اصفهان ۴ برکه وجود دارد و در آن از پرندگانی مانند اردک، قو، غاز و … نگهداری میکنند. صخرههای ایجادشده نیز میزبان پرندگان کوهستانی و بیابانی است و شما میتوانید کنار آنها کبک پیدا کنید. در این باغ بسته به نوع پرندگان و شرایط زندگی آنها قفسهای شیشهای و آهنی تعبیه شده است و برخی از پرندگان نیز در فضای سبز جنگلی، در سراسر باغ آزادانه زندگی میکنند.
آتشگاه
عکس از:toiran361
آتشگاه یا همان کوه آتشگاه اصفهان یکی دیگر از آثار تاریخی این شهر است که از ایران باستان به یادگار مانده است. نام آن در اصل «مهربین» یا «دژ مهربین» یا «آتشکدهی مهربین» بود که امروزه در خیابان آتشگاه واقع در غرب اصفهان و ۸ کیلومتر مرکز شهر قرار دارد. این بنا روی کوهی در نزدیکیزایندهرود واقع شده و تپههای آن از جنس سنگهای رسوبی است. بافت بنای آن خشتی است و میان دو ردیف خشت، لایهی نازکی از نی قرار دادهاند تا مستحکمتر شود.
روی پایههای آن در گذشته اتاقهایی وجود داشت که امروزه از بین رفتهاند. در بالای تپه بنایی گرد وجود دارد که گفته میشود موبدان زرتشتی آتش مقدس را درون آن قرار میدادند. در دوران پهلوی آتشگاه مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است. کوه آتشگاه در تاریخ ۱۱ آذر ماه ۱۳۳۰ با شمارهی ۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
اصفهان با قدمتی کهن، همواره در طول تاریخ مورد توجه بزرگان و حاکمان مملکتی بوده و به همین علت نیز آثار تاریخی فراوانی را در دل خود جای داده است. زایندهرود در قلب اصفهان جریان دارد و همین رود باعث به وجود آمدم بناهایی مانند سیوسه پل و پل خواجو شده است و غیر از اینها آثار دیگری هم در اطراف آن شکل گرفته است.
سی و سه پل
عکس از: گوگل مپ
سیوسه پل که آن را پل اللهوردی خان هم مینامند، ۳۳ دهانه دارد و در دوران حکومت شاه عباس صفوی روی رودخانهی زایندهرود ساخته شد. قدمت این پل به سال ۱۰۰۸ هجری قمری بازمیگردد و بعد از گذشت سه سال از این تاریخ، اللهوردی خان اوندیلادزه گرجی مامور به پایان رساندن ساخت پل شد. در دوران صفوی سیوسه پل محل برگزاری مراسم جشن آبپاشان و همچنین مراسم خاجشویان ارامنهی این شهر بود. سیوسه پل را میتوان یکی از بهترین پلهای جهان و شاهکار معماری ایرانی و صفوی نامید. امکان ندارد کسی به اصفهان بیاید و از سیوسه پل در قلب اصفهان دیدن نکند. سیوسه پل ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ به شمارهی ۱۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پل خواجو
عکس از: حمیدرضا سوهان کار
پل خواجو با ۲۴ دهانه در شرق سیوسه پل روی رودخانهی زایندهرود بنا شده است. گفته میشود این پل در سال ۱۰۶۰ هجری قمری، در زمان حکومت شاه عباس دوم ساخته شده است. در میانهی این پل، ساختمان مخصوصی برای اقامت موقت شاه صفوی و خانواده او ساخته شده بود که به «بیگربیکی» شهرت دارد. طول پل خواجو ۱۳۳ متر و عرض آن ۱۲ متر است و معماری و کاشیکاریهای بسیار زیبا و شگفتانگیزی دارد.
عکس از: کارناوال
پل خواجو چند نام دیگر نیز دارد اما چون در محلهای به همین نام واقع شده، بیشتر آن را به اسم خواجو میشناسند. در گوشههای ضلع شرقی این پل دو شیر سنگی قرار گرفته و گفته میشود نمادی از سپاهیان بختیاری است که محافظ اصفهان و زایندهرود بودند. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شمارهی ۱۱۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای وانک
عکس از: رسول عباسی
کلیسای وانک یا کلیسای آمنا پرکیچ در محله جلفای اصفهان قرار دارد و یکی از کلیساهای تاریخی ارامنهی این شهر است. این کلیسا در مساحتی بالغ بر ۸۷۳۱ متر مربع در دوران حکومت شاه عباس دوم بنا شده است. ساختمان کلیسا فقط ۳۸۵۷ متر مربع از این فضا را اشغال کرده و بقیهی آن را فضای سبز و باغ وانک تشکیل میدهد. برج ناقوس کلیسا ۳ طبقه است و در طبقهی دوم ساعتی به وزن ۳۰۰ کیلوگرم قرار دادهاند. گنبد این کلیسا مانند گنبد مساجد ایرانی در عصر ساخته شده است. روی دیوارها، طاقنماها، طوق گنبد و داخل گنبد نیز نقاشیهایی با رنگ روغن ترسیم شده و طلاکاریها و تذهیبی که در تزئین این کلیسا به کار رفته، در میان دیگر کلیساهای ارامنه منحصربهفرد است. کلیسای وانک اصفهان در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شمارهی ۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ گل ها
عکس از: خبرگزاری ایسنا اسماعیل زاده
باغ گلهای اصفهان مجموعهی بزرگ تفریحی، فرهنگی، آموزشی و تحقیقاتی است که در حاشیهی جنوب شرقی میدان بزرگمهر و در نزدیکی رودخانهی زایندهرود تاسیس شده است. این باغ شامل باغ صخرهای، باغ ایرانی، باغ گیاهان دارویی، باغ رز، چنیدن آبنما، برکه، آمفیتئاتر در فضای باز، مجموعهی پرچین، طرح فرشی ایرانی و غیره میشود. شما در این باغ میتوانید شاهد معماری اصیل ایرانی نیز باشید، چون در ساخت این باغ از سبک باغهای ایرانی قدیمی هم استفاده شده است. اگر به اصفهان رفتید، حتما سری به این باغ بزنید و از زیباییهای طبیعی آن لذت ببرید.
قلعه سارویه
قلعهی سارویه که نامهای دیگری مانند کهندژ و تپه اشرف نیز دارد، در کنار پل شهرستان و ضلع شمالی زایندهرود قرار دارد. گفته میشود در این بنا کتابهای زیادی نگهداری میشد و در حملهی اعراب به ایران ویران شد و امروزه تنها بقایای آن به صورت تپهای باقی مانده که مردم آن را تپه اشرف مینامند. برخی از تاریخشناسان قدمت این بنا را به تهمورس، سومین پادشاه سلسلهی پیشدادیان نسبت میدهند. اما برخی دیگر معتقدند این بنا در دوران گشتاسب، از پادشاهان کیانی ساخته شده است. این اثر در ۲۶ ابان ۱۳۷۵ به شمارهی ۱۷۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آکواریوم ناروژان اصفهان
تونل آکواریوم ناژوان اصفهان بهعنوان اولین و بزرگترین تونل آکواریوم کشور به صورت مشارکتی با سرمایه گذار خارجی ارتفاع منهای ۶ متر زیرزمین احداث شده است. این تونل ناژوان شامل ۳۳ آکواریوم است. گونههای مختلف آبزیان، ماهیان آبهای شور و شیرین، ستارههای دریایی از پنج اقیانوس دنیا در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.این مجموعه شامل ۳۳ آکواریوم پنج تا ده متری است و به صورت دنیای ۳۵ متری زیرآب، حجم ۱۰۸۰ مترمکعب آب را در خود جای میدهد و شهروندان میتوانند در کنار و بالای سر خود زیباترین و کمیابترین گونههای دریایی را ببینند و بودن در فضای اقیانوس را تجربه کنند.
عکس از: مجیدحجتی
حال که با مهمترین بناها و جاذبههای تاریخی و دیدنی های مشهور این شهر آشنا شدید میتوانید حتما به این شهر زیبا با آشنایی بیشتری سفر کنید.