یک کودک تازه متولد شده، نه خودش را می شناسد و نه چیزهایی را که در اطرافش وجود دارد. تنها گرسنگی، سرما و گرما را درک می کند. به همین دلیل شما شیشه شیری را که خیلی داغ است کنار پایش قرار دهید به جای اینکه پایش را دور کند، گریه را سر می دهد، زیرا علت و سبب این درد و سوزش را نمی داند.

نوزاد در یک ماهگی هنوز قدرت تشخیص مایعی را در شیشه است ندارد و نمی داند که مایع اصولاً برای چیست. ولی چند هفته بعد، این مسئله را می فهمد که شیشه شیر برای چیست و با گذاشتن شیشه شیر به دهانش با خوشحالی و ولع شروع به مکیدن آن می کند.

حالا نوزاد کم کم خودش را می شناسد ، اما هنوز به انگشت و شست یا پاهایش نگاه می کند، نمی داند که اینها جزئی از بدنش می باشند و مثلاً خیال می کند دستهایش متعلق به او نیستند و در شش ماهگی است که می تواند بین خود و دیگران و چیزهای اطرافش  تفاوت قائل شود و همزمان، قدرت تشخیص وسیعتر می شود و درک می کند که شیشه شیر چیزی است  برای مکیدن و فلان جغجغه وسیله ای برای تکان دادن.

بعد از یک هفته توجه کودک نسبت به زندگی اطرافش بیشتر می شود ، ابتدا نوزاد فقط مکیدن را بلد است. سپس می بیند و بعد می فهمد ولی در هر حال میزان پیشرفتش بستگی به حرکاتی دارد که انجام می دهد. زیرا فقط از روی حرکاتش می توان متوجه پیشرفت او شد! در نتیجه شما نیز می توانید با توجه به حرکات نوزادتان او را «تست» کنید.

«تست» را می توانید با توجه به جداول زیر انجام دهید ولی توجه داشته باشید که انحرافات کوچک نباید باعث نگرانی شما بشود. چون اگر نوزادی پیشرفت خوبی نداشت دلیل این نیست که از لحاظ هوشی فاصله زیادی با دیگر نوزادان دارد و فقط اگر هیچ گونه پیشرفتی در حرکات و رفتار او مشانده نشد، باید اقدامات ضروری انجام شود.

براساس این جدول فرزندتان را تست کنید

بینایی :

ماه اول: اگر چیزی مقابل چشمان نوزاد قرار دهید ، به آن خیره می شود.

ماه دوم: اگر چیزی را در مقابل صورت کوچولویش حرکت دهیم با چشمانش آنرا تعقیب می کند.

ماه سوم: سرش را همزمان با حرکات شخص یا شیئی تکان می دهد.

ماه چهارم:به اشیاء کوچک نیز توجه می کند.

ماههای پنجم تا هشتم: گاه گاهی چشم نوزاد چپ می شود که این امر نباید باعث نگرانی شود. اما اگر مردمک چشمش اصلاً تکان نخورد باید به پزشک مخصوص مراجعه شود.

شنوایی :

ماه اول:کودکی که از نظر شنوائی سالم باشد، نسبت به صدای یک زنگوله واکنش نشان می دهد.

ماه دوم: وقتی که برایش حرف میزنید ، ساکت است.

ماه سوم: اگر شخصی صحبت کند، به همان طرفی که این شخص قرار دارد می نگرد.

ماه چهارم: اگر او را صدا کنند، به طرف صدا بر می گردد.

ماه پنجم تا هشتم: تا شش ماهگی نمی توان کاملاً مطمئن شد که آیا نوزاد کاملاً می شنود و یا فقط نسبت به صداهای بلند واکنش نشان می دهد. آنچه که تجربه نشان داده است، این است که نوازادانی که می شنوند برعکس آنهایی که کر و لال هستند اغلب خیلی متفکرانه به دنیای اطرافشان می نگرند.

گویایی :

ماه اول: نوزاد صداهایی از حلق بیرون می دهد.

ماه دوم: گاه گاهی صداهای مشخصی را تکرار می کند.

ماه سوم: کم کم به قول معروف پرحرف می شود و صداها را به مدت طولانی تری بیرون می دهد.

ماه چهارم: با صدا می خندد و وقتی که با اول صحبت می کنند، پرحرفی می کند.

ماه پنجم: صداهای شاد از خود در می آورد.

ماه ششم: سروصدایش به گونه ای است که انگار آواز می خواند.

ماه هفتم : صداها و حروف را به طور روشن بیرون می دهد.

ماه هشتم: کلماتی مانند بابا و ماما را بدون اینکه معانی آنها را درک کند تکرار می کند.

بلند کردن سر و بدن و نشستن :

 ماه اول: وقتی که او را روی شکم قرار دهید، گاه گاهی سرکوچولویش را بلند می کند.

ماه دوم: سر و شانه هایش را بلند می کند.

ماه سوم: بالا تنه اش را به کمک دستهایش بلند می کند.

ماه چهارم: هنگامی که دستهایش را می گیرید، سر و شانه هایش را بلند می کند.

ماه پنجم: با کمی کمک می تواند بنشیند.

ماه ششم: به تنهایی برای مدت کمی می نشیند.

ماه هفتم : به تنهایی برای مدت طولاتنی تری می نشیند.

ماه هشتم: نشستن را به خوابیدن ترجیح می دهد.

حرکت کردن :

ماه اول: هنگامی که بر روی شکم قرار دارد، حرکات خزیدن را انجام می دهد.

ماه دوم: می تواند از پهلو به پشت برگردد.

ماه سوم: وقتی شیئی را می بیند، دستهایش را تکان می دهد.

ماه چهارم: اگر اسباب بازی را مقابلش بگیرید ، با دستش آنرا می گیرد.

ماه پنجم: اگر چیز به او بدهید، آنرا محکم در دستهایش نگه می دارد.

ماه ششم: اگر حلقه ای را در مقابلش تکان دهید، با دستهایش آنرا می گیرد.

ماه هفتم : اسباب بازیش را دست به دست می کند.

ماه هشتم: بدون کمک کسی می تواند بنشیند.

گرفتن اشیاء :

ماه اول: انگشتی که در دستش گذاشته اید فشار می دهد.

ماه دوم: انگشتان شما را که در دستش قرار دارد، به سختی رها می کند.

ماه سوم: اگر طنابی در مقابلش آویزان کنید آنرا می گیرد.

ماه چهارم: دستش را دراز می کند و با کف دستش اشیاء را لمس می کند.

ماه پنجم: اگر شئیی چهارگوش کوچکی را به او بدهید، آنرا می گیرد.

ماه ششم: شیئی را از روی میز بر می دارد.

ماه هفتم : گلوله کوچکی را با تمام دستش لمس می کند.

ماه هشتم: گلوله کوچک را با انگشتانش می گیرد.

غذا خوردن :

ماه اول: وقتی که گرسنه است سینه مادر را می مکد.

ماه دوم: شیشه شیر را تشخیص می دهد.

ماه سوم: بدون اینکه گریه کند، منتظر شیشه می شود.

ماه چهارم: از فنجان نوشیدن را یاد می گیرد.

ماه پنجم: شیشه شیر را آزمایش می کند.

ماه ششم: بر روی میز می کوبد، قاشق را روی زمین می کشد.

ماه هفتم : دهانش را برای قاشق باز می کند.

ماه هشتم: قاشق را می گیرد.

«برگرفته از کتاب آنچه باید یک زن خانه دار بداند ، ترجمه و تالیف : فرزانه فرشاد»

خیریه سلام | موسسه حامیان سلامت کودکان