فیلم های سه کلمه ای سینمای ایران

هفته نامه چلچراغ – فرنوش ارس خانی:اسم فیلم، تقریبا یکی از ارکان اصلی معرفی و فروش یک فیلم است و گاه می تواند به عنوان یک کد برای گره افکنی های فیلم تلقی شود. گرچه در سال های اخیر تقریبا فیلم سازها معیار مشخصی برای انتخاب و اسامی فیلم های خود ندارند، اما از اهمیت اسم فیلم کاسته نمی شود. استفاده و اهمیت نسبت به اسم فیلم، فراتر از اهمیت اولیه در ذهن کارگردان گام بر می دارد و به عنوان یک دغدغه اساسی تلقی می شود تا به واسطه روایت و قصه اسم فیلم تکمیل شود. در این جا قصد داریم برخی از فیلم هایی را که با استفاده از اسم های سه کلمه ای و در سینمای نامتعارف ایران، تماشاگر را کنجکاو و به تماشای خود کردند، بررسی کنیم.

من؛ عاشق قدیمی و سرسپرده

در دنیای تو ساعت چند است

فیلم داستانی ساده اما پرجزییات دارد؛ یک عاشقانه آرام و بدون ابهام زدایی که در سینمای اجتماعی اتفاق می افتد. قصه درباره یک عشق قدیمی است که دوباره در دل معشوق، بی آن که شرایط دشوار و فراغت او نشان داده شود، جریان پیدا می کند. شرایط جغرافیایی و فیلم برداری در شمال کشور، شوخی های بامزه مرد عاشق، کمک شایانی به فضای سنگین این فیلم کرده است.

روایتی هپروتی از ذهن یک نویسنده

من دیه گو مارادونا هستم

این فیلم غیرمتعارف ترین فیلم بهرام توکلی است. فیلم لحن کمیک و ریتم تندی دارد و پرسوناژهای متعددی در آن قرار گرفته اند. یکی از نقاط ضعف فیلم، اصرار و قاطعیت بیش از اندازه کارگردان، برای پرشتاب نشان دادن روایت قصه است. اما تاکید او روی این مسئله و شوخی های مکرر صحنه و تعدد تصویرهای حاوی متن (کپشن) و چند پرده بودن آن، مخاطب را گیج و خسته از فیلم می کند.

اکران نشده و مهجور

مادر قلب اتمی

قصه فیلم از تصادف چند جوان بعد از بازگشت از یک پارتی شبانه و آشنایی آن ها با یک مرد مرموز که قدرت فراانسانی دارد، آغاز می شود. شخصیت مرد مرموز، به نوعی شاه کلید ورود به فیلم و رمزگشایی ابهام آن است. نیروی اهریمنی که این شخصیت دارد و هم چنین ارتباطش با شخصیت های سیاسی، از نکات جذاب فیلم است. «مادر قلب اتمی» اشاره ای هم به مسئله اتمی دارد که بی ارتباط با نام آن نیست.

حرف هایی برای کشف یک مجهول

چه کسی امیر را کشت

این فیلم در شیوه روایت خود تفاوت های آشکاری با قواعد مرسوم فیلم سازی در سینما دارد. اما این روایت غیرمتعارف و مستندگونه، در طول فیلم مخاطب را آزار می دهد. به گونه ای که فیلم حتی به اندازه یک سر و گردن از ساخته های سینمای بدنه آن دوران هم پایین تر بود. تنها شاخصه اصلی فیلم ارتباط با روایت آن بود.

باز هم امیر یوسفی و توقیف

آشغال های دوست داشتنی

بعد از اتفاقات 88، فیلم های زیادی ساخته شدند که یا به شکل مستقیم به حوادث ناشی از آن پرداختند، یا غیرمستقیم اشاره ای به آن داشتند. معمای اصلی داستان این فیلم، با حضور ماموران امنیتی و تجمع کنندگان در حیاط خانه شخصیت اصلی فیلم اتفاق می افتد. شخصیت اصلی این فیلم را یک پیرزن بازی می کند که باید در یک روز همه دوست داشتنی های زندگی اش را فراموش کند. فیلم هنوز به نمایش درنیامده، اما کسانی که فیلم را دیده اند، به عنوان اثری خلاقانه از آن یاد کرده اند.

توبه نامه یک فیلم ساز دم دمی

ناصرالدین شاه، آکتور سینما

واکنش ها نسبت به این فیلم، چه آن زمان که اکران شد و چه حالا، هم چنان متفاوت بوده است. تیراژ فیلم از نوشتار و گرافیک و فضای سیاسی آن گرفته تا جسارت شوخی کردن با آثار جاودان تاریخ سینمای ایران همچون «گاو»، «قیصر»، «باشو غریبه کوچک» و…، اتفاق جالبی در زمان خودش بود. فیلم درباره ناصرالدین شاه، پادشاه هوس باز و خوش گذران است که در پی اتفاقی عاشق و دلباخته سینما می شود و حکومت را کنار می گذارد. این فیلم تقریبا یکی از اولین فیلم هایی بود که عنوان طویل و بلندبالایی داشت.

یک فیلم چت

اعترافات ذهن خطرناک من

تماشای دنیای نامتعارف از زندگی شخصیتی که معلوم نیست در اثر چه چیزی سقوط کرده و نمی تواند استنباطی از موقعیت و هویتش داشته باشد، تعلیقی هیجان انگیز ایجاد می کند و این حس واقعیت و خیال، اساس این فیلم را می سازد. گرچه فیلم تا دقایق پایانی خود، تلاش عمده ای دارد که مرز بین دنیای واقعی و خیالی شخصیت اصلی را به تماشاگر نشان دهد، اما او را از ادامه این ماجرا گمراه می کند.

طنز زمانه سیاست و اصلاحات

نان و عشق و موتور 1000

این فیلم به دلیل موضوع کمدی که داشت، یکی از پرفروش ترین فیلم های سال تلفی شد؛ فیلمی که تماشاگر به دلیل شوخی هایی که در آن به کار برده شده بود، می توانست یک دل سیر بخندد و از تماشای آن لذت ببرد. کارگردان در این اثر با هوشمندی خاص خود توانسته حرف های سیاسی زمانه خود را بیان کند. موضوعات جناحی، وضعیت جوانان نسل امروز، اختلاف طبقاتی، کلاه برداری های بزرگ و کوچک اقتصادی و ریا و دورویی داستان هایی است که در این فیلم مطرح می شود. عنوان طولانی این فیلم ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با روایت قصه و اتفاقات آن دارد.