اَلِکسا (Alexa) چیست و چه کاری می کند؟

وب سایت آی تی رسان – پیمان گل کار: شاید شما هم بارها با نام الکسا روبه رو شده باشید، اسمی که بیشتر از هر چیزی یک شاخص برای سنجش میزان محبوبیت و بازدید وب سایت ها در دنیای اینترنت محسوب می شود. حال بیایید ببینیم که الکسا دقیقا چیست و چگونه کار می کند؟

الکسا به صورت رسمی در سال ۱۹۹۶ کار خودش را شروع کرد، جالب است بدانید که این نام از بزرگ ترین کتابخانه مصر باستان الهام گرفته شده است و وظیفه اصلی آن، رتبه بندی وب سایت ها از نظر میزان بازدید نسبت به یکدیگر است. در واقع این روش مانند یک کنکور عمل می کند، مهم نیست که هر سایت روزانه چه تعداد بازدید کننده دارد، بلکه مهم این است که تعداد این بازدید نسبت به سایر سایت ها چگونه بوده و در واقع در مقایسه با سایرین این رتبه بندی انجام می شود. الکسا در سال ۱۹۹۹ توسط شرکت بزرگ آمازون خریداری شد و به نوعی زیر مجموعه آن محسوب می شود.

الکسا چگونه این رتبه بندی را انجام می دهد؟

اصلی ترین روشی که برای این کار توسط الکسا اعلام شده است، استفاده از تولبار این وب سایت است. این امر بدیهی است که برخلاف یک آزمون کنکور که برگزار کننده به تمام نتایج و شرکت کنندکان دسترسی دارد، الکسا به همه دستگاه های متصل به وب لینک نیست تا بخواهد آمار دقیقی از میزان بازدید آن ها را در دیتابیس خود داشته باشد. بلکه آمار خودش را تنها از دستگاه هایی می گیرد که تولبار این وب سایت را داشته و با هر بازدید خودشان، یک پالس را به این سایت ارسال کرده و از رفتار این یوزرها است که در مجموع الکسا اقدام به رتبه بندی پایگاه های مختلف اینترنتی می کند.

طبق گفته الکسا، محاسبه این رتبه بندی در یک بازه سه ماهه انجام می شود و به خاطر اینکه یک سایت در چند روز بازدید بالایی دارد، رنکش ناگهان بالا نمی رود. پس به این مورد همیشه توجه داشته باشید که اگر یک روز بازدیدتان خوب بود، انتظار نداشته باشید فردای آن حتما رنک الکسای شما بهبود یابد یا به طور عکس، با کم شدن بازدیدکنندگان، رتبه شما نزول کند.

این رتبه بندی تا چه حد صحیح است؟

در ارتباط با این مدل از رتبه بندی بایستی گفت: صحیح است اما دقیق نیست! به طور مثال اگر وب سایت A در رده ۵۲۵ ایران است و رتبه وب سایت B در جایگاه ۵۳۵، به طور قطع نمی توان گفت که یوزرهای سایت A بیشتر است اما اگر سایت C  در رده ۷۵۰ قرار دارد، می توان تا حد زیادی اطمینان داشت که نسبت به سایت A  بازدید کننده کم تری دارد.

در واقع این نسبت به صورت حدودی درست است اما نمی توان به قدری دقیق آن را قلمداد کرد که در فاصله های نزدیک هم به صورت قطعی آن را درست به حساب آورد. ضمن آنکه در تولبار الکسا شما دارای دو رنک هستید، یکی رنک جهانی و دیگر رنک مربوط به کشوری که بیشترین بازدید کننده شما از آنجا می آید. به طور معمول، رنک جهانی شما همیشه عدد بالاتری دارد (به جز سایت هایی با یوزرهای بین المللی) و رتبه پایین تر نشان از جایگاه شما در وب سایت های کشورتان دارد که بیشتر از رنک جهانی مورد ملاک قرار می گیرد. به همین خاطر مهم است که ورودی های شما، دارای آی پی مختص به همان کشور باشند.

آیا می توان در این رتبه بندی تقلب کرد؟

عملکرد کلی الکسا مشخص است، بازدید و بازدید کننده بیاور، رتبه بهتر بگیر! خب قاعدتا هر سایتی که مطالب جذاب تر و به روزتر در کنار تبلیغ مناسب، سئوی حرفه ای با تیم قدرتمندتری داشته باشد، از مخاطب بیشتری برخوردار خواهد بود. اما روش های زیادی هم در این بین وجود دارد که می توان بازدید اضافی متقلبانه به سایت افزود.

در واقع هزینه به دست آوردن یک بازدید تقلبی خیلی کم تر از یک بازدید واقعی است و به همین خاطر وب سایت های زیادی برای به دست آوردن جایگاه بهتر، روی به این حرکات می آورند و با تقلب سعی در بهبود جایگاه خود نسبت به پایگاه هایی می کنند که از طریق درست و شرافتمندانه تلاش دارند تا بازدید کننده واقعی را به جمع خودشان بیفزایند.

روش های تقلب در این کار متفاوت و گسترده است که در این بین می توان به پاپ آپ اشاره کرد، روشی که متاسفانه به صورت قانونی در کشور ما نیز انجام شده و منجر به درآمدهای کلانی گشته که هیچ کدام کوچک ترین منفعتی نه برای کاربران اینترنتی و نه آگهی دهندگان دارد، بلکه هدفش تنها یک تقلب برای به دست آوردن جایگاهی است که وب سایت مربوطه، شایسته آن نیست.

چرا این رتبه تا این حد مهم است؟

شاید گزینه نخست در منبع درآمدی بسیاری از وب سایت ها، از طریق تبلیغات باشد. به طور معمول اصلی ترین فاکتور برای یک آگهی دهنده، میزان بازدید و پرطرفدار بودن یک وب سایت است و ساده ترین راه برای کسب اطلاعات، از طریق یک شاخص همچون الکسا است.

پس به همین خاطر بسیاری از پایگاه های خبری تلاش می کنند تا جایگاه بهتری را در این رتبه به دست بیاورند. از طرفی دیگر، وب سایتی که دارای رنک بهتری است، قاعدتا اعتبار بهتری داشته و حتی اگر به دنبال کسب درآمد از طریق تبلیغات نباشد، باز می تواند از طریق این ارزش افزوده در مقایسه با رقبای خودش، کسب و کارش را بهبود ببخشد.

آیا فقط بازدید کننده در کسب رتبه بهتر موثر است؟

باید گفت خیر! در واقع قرار نیست اگر وب سایت A دارای ۱۰۰۰ بازدید کننده بود، رتبه بهتری از وب سایت B که ۸۰۰ بازدید کننده دارد، داشته باشد. در واقع تعداد بازدید کننده، یکی از فاکتورهای محاسبه است و موارد دیگری همچون تعداد صفحات بازدید شده توسط این کاربران و حتی مدت زمان حضورشان در وب سایت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

البته خود الکسا به دو مورد تعداد بازدید کننده و میزان صفحات بازدید شده به صورت مستقیم اشاره داشته است اما آمارهایی چون Bounce Rate (درصد کاربرانی که وب سایت شما را پس از یک بازدید ترک می کنند)، تعداد صفحات بازدید شده به ازای هر یوزر و میزان حضور هر کاربر به صورت میانگین را نیز در صفحه اطلاعاتی هر وب سایت درج می کند که نشان از اهمیت این امر برای الکسا دارد.

چه کنیم تا رتبه الکسای خودمان را بهبود ببخشیم؟

اگر خیلی بخواهیم ساده توضیح بدهیم، باید بگوییم: مطالب جذاب، باکیفیت و یونیک بگذارید، وب سایتی با رابط کاربری زیبا و سرور قوی داشته باشید، سئوی مناسب برای کارتان به کار بگیرید و از همه مهم تر، آهسته و پیوسته حرکت کنید! البته هر کدام از این روش ها نیاز به توضیحات مبسوطی دارند که در این مقاله نمی گنجد اما تلاش می کنیم تا در یک مطلب جداگانه، راه کارهای صحیح برای کسب رتبه بهتر را برای شما شرح دهیم.

ضعف های اصلی الکسا چیست؟

شاید ضعف اصلی الکسا را در قابل تقلب بودن آن دانست! در واقع با روش های مختلفی می توان این رنک را برای سایتی که بازدید چندانی ندارد، بالا برد و قاعدتا در این بین،  وب سایت هایی که درست هم کار می کنند، دچار خسران می شوند. ضعف دیگر را بایستی در معیار سنجش دانست. در واقع ممکن است کاربران یک سایت از تولبار الکسا استفاده نکنند و به همین خاطر، وب سایت مورد نظر علی رغم بازدیدی که دارد، رتبه صحیحی را دریافت نخواهد کرد.

همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که ساب دامنه ها، از رنک جداگانه ای بهره نمی گیرند. در واقع ممکن است در یک سایت فروش کالا، چند ساب دامنه مختلف با مضامینی چون وبلاگ خبری یا پرسش و پاسخ وجود داشته باشد که علی رغم تعداد بازدید متفاوت، همگی دارای یک رنک مشابه هستند و قاعدتا نمی توان اطلاعات درستی از رتبه واقعی هر کدام در فضای وب به دست آورد.

به الکسا اطمینان کنیم؟

شما می توانید به صورت حدودی به رتبه الکسا اطمینان کنید، آن هم به شرطی که با ابزارهای تقلب در آن تا حدی آشنا باشید. در واقع بسیاری از سایت ها به قدری واضح و حتی ناشیانه برای به دست آوردن رنک بهتر تقلب می کنند، که تنها نگاهی به صفحه اطلاعات آن ها و به خصوص بخش Upstream Sites به راحتی نشان می دهد که رنک آن ها دروغین است. البته این مورد را به زودی برای شما در مقاله روش های تقلب و نحوه شناسایی آن توضیح خواهیم داد.