آثار و حکم ناسزا گفتن درخلوت و تنهایی خود به دیگران

یکی از آثار نابهنجار ناسزاگویی و دشنام عداوت و دشمنی است.

دشنام دادن دیگران نشانه ای از تکبر و غرور و کبر است که در آدمی پدید آمده است. کسی به دیگران دشنام میدهد که دچار غرور باشد.

سوال
سلام؛ گاهی در بازیهای کامپیوتریِ گروهی (که هر کدام در مکانی دیگر هستیم)، من به اشخاص گروه فحش میدهم در حالی که کسی اطراف من نیست و آن ها هم صدای من را نمیشنوند، آیا این کار( عمدی یا سهوی) حرام است؟

جواب اجمالی
فحش و ناسزاگویی و استفاده از الفاظ زشت در شأن مؤمن نیست و چنانچه مخاطب با شنیدن آن مورد توهین قرار گیرد، حرام است. البته بعضی از مراجع،[ 1] بددهانی را بطور مطلق- چه در خلوت و چه در حضور مخاطب- مجاز ندانسته اند، هرچند توهین در خلوت شاید حق الناسی ایجاد نکرده و مجرد توبه و استغفار برای طرف مقابل کافی باشد.

ضمائم:
جواب دفترهای مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، اینگونه است:[ 2]
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
استفاده از الفاظ رکیک، شایسته مؤمن نیست و همچنین چنانچه باعث اهانت و یا ایذای دیگران گردد مجاز نیست.

حضرت آیت العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
سب مؤمن حرام است.

حضرت آیت العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
ناسزا گویی به مؤمن ولو این که وی نشنود حرام است.

حضرت آیت العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
1. گفتن کلمات زشت هر چند در تنهایی شایسته مؤمن نیست.2. از بیان کلمات رکیک هر چند در خلوت پرهیز نمایید.

حضرت آیت العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
این کار خلاف دستور شرع است.

حضرت آیت العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
گفتن ناسزا در شأن مؤمن نیست.

بعضی از اثار ناسزاگویی و فحاشی
برای فحش زبانی و بددهانی آثاری بیان شده است که حاوی حوزه های فردی و اجتماعی و مادی و معنوی است. کسی که ناسزا میدهد قبل از آنکه به سایرین اسیب برساند به خود آسیب میزند. در روایات آثاری برای رفتار زشت سب و فحش و ناسزا بیان شده است که در این جا به بعضی از آن ها اشاره میشود.

1. دشمنی و عداوت:
یکی از آثار نابهنجار ناسزاگویی و دشنام عداوت و دشمنی است. کسی که فحش میدهد و ناسزا میگوید برای خود دشمنی می خرد و ارتباطات اجتماعی را به هم می ریزد و با این زشت گویی، خودش عناد را دامن میزند و اجازه نمی دهد تا جامعه به طرف همزیستی و تعاون و همکاری کشیده شود. پیغمبر( ص) می فرماید:لاتسبوا الناس فتکتسبوا العداوه بینهم؛ به مردم ناسزا نگویید، که با این کار در بین آن ها دشمن پیدا می کنید.

2. تکبر :
دشنام دادن دیگران نشانه ای از تکبر و غرور و کبر است که در آدمی پدید آمده است. کسی به دیگران دشنام میدهد که دچار غرور باشد. این غرور است که وی را در پیش خود بزرگ و سایرین را خوار و ذلیل کرده است؛ از این جهت با فحش، غرور خود را به نمایش می گذارد. به سخن دیگر، دشنام گو انسان متکبری است که باید از وی پرهیز کرد و اگرکسی اهل فحش است باید در اخلاق خود تجدیدنظر کند؛ برای این که نشانه ای از کبر و غرور است که پیامدهای بسیار بدی را در دنیا و آخرت گریبانگیر وی خواهد کرد.

3. علامت نفاق و عامل ریاکاری:
ناسزا و دیگر مصادیق فحش و بددهانی یکی از مهم ترین دلایل و عوامل نفاق است و کسی که بددهان است در واقع نشان میدهد
که از اخلاق و دین وعفت به دور است.

4- هلاکت و نابودی:
ناسزا گو در همین جهان به نابودی گرفتار میشود ، برای این که هنگامی که دیگری را فحش میدهد خود در معرض آن قرارگرفته و کم کم درشرایطی قرارمی گیرد که موجبات هلاکت و نابودی خود را آماده میکند .

5- دچار شدن به فسق:
از نظر آموزه های اسلامی، ناسزاگویی علی الخصوص فحش مومن از مصادیق فسق و گناه الهی است. در واقع فرد دشنام دهنده از ایمان به کفر در می‌اید و برخلاف حکم خداوند عمل کرده و دچار فسق میشود و اینگونه خود و آینده اش را تباه می سازد. پیامبر اکرم( ص) می فرماید: سباب المؤمن فسوق، و قتاله کفر، وأکل لحمه من معصیه الله؛ ناسزا گفتن به مؤمن فسق است و جنگیدن با وی کفر و خوردن گوشت او( غیبت کردن از وی) معصیت
خداست.

پی نوشت
[1]. آیات عظام سیستانی و شبیری زنجانی.
[2]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی)

منابع:
hawzah.net
islamquest.net