نقد و بررسی فیلم روسی

1398-06-26

خلاصه داستان:

توماج ( امیر آقایی) موفق می شود تا از زندان فرار کند اما زمانی که نزد همسرش ( طناز طباطبایی ) باز می گردد متوجه می شود که او مورد هتک حرمت قرار گرفته و…

کارگردان :

امیرحسین ثقفی : او فرزند علی اکبر ثقفی، تهیه کننده و کارگردان سینمای ایران می باشد. ثقفی فعالیت های خود را با ساخت آثار کوتاه آغاز کرد و با فیلم « مرگ کسب و کار من است » موفق شد تا دیپلم افتخار بهترین کارگردانی سینما را از آن خود کند. « روسی » 3 سال پس از آخرین ساخته سینمایی ثقفی اکران شده است.

نقد فیلم « روسی » :

« روسی » روایتگر طغیان انسان و زبانه کشیدن شعله های انتقام در وجود اوست. قصه مردی که به به مرز انفجار رسیده و می خواهد در دنیای مه آلودی که زندگی او را در برگرفته، آتشی افروخته و خشم انتقام خویش را فرو نشاند. اما ثقفی در روایت این قصه که تا حدی الهام گرفته شده از سینمای مسعود کیمیایی هم می باشد، دچار یک دوگانگی شدید شده که در محصول نهایی او نیز قابل مشاهده است.

« روسی » به عنوان یک پروژه مستقل عکاسی می تواند جذاب و تماشایی باشد. فضاسازی های فیلم سرد و مه آلود است که این وضعیت بیانگر حال و هوای کلی فیلم و آدمهای قصه می باشد. ثقفی برای خلق این فضا بدون شک تحت تاثیر سینمای اروپای شرقی و بطور مشخص، آثار آندره تارکوفسکی بوده است که همواره از فیلمسازان مورد علاقه کارگردان این فیلم می باشد. اما توجه ویژه به رنگ بندی و قاب بندی ها باعث نمی شود که یک فیلم سینمایی مورد تحسین قرار بگیرد.

فیلم امیرحسین ثقفی فاقد چارچوب فیلمنامه نویسی است به شکلی که مجموعه اتفاقات فیلم بی ارتباط به یکدیگر در فواصل زمانی مختلف روایت می شود. فیلم روایتگر جستجو و یافتن حقیقت و سیرابی عطش انتقام است اما قصه که قرار است به یک خودآگاهی منتهی شود، به یک سردرگمی بی انتها مبدل می گردد. شخصیت توماج در طول فیلم به آدمهای بی شناسنامه ای بر می خورد که مانند موقعیت زمانی که فیلم ناکجا آباد است، شناسنامه یا هویتی ندارند و خشونت فصل مشترک تمامی آنها محسوب می شود. اقدام بعدی ثقفی به راه انداختن تنش های متعدد و درگیری و خشونت های فیزیکی است که ابداً پیشرفتی در فیلم حاصل نمی کند.

کرکترهای گوناگون فیلم هرکدام تیپ مشخصی را اختیار کرده اند و رفتار عجیبی از خود به نمایش می گذارند. به نظر می رسد که آنها هم متاثر از جغرافیایی که در آن محبوس شده اند، به جنون رسیده اند. ام این ویژگی صرفاً با فریاد و خشونت در یک فیلم سینمایی به ثمر نمی نشیند بلکه نیاز است تا تماشاگر به درک مشخصی نسبت به تعامل کرکترهای قصه با یکدیگر دست پیدا کند، نه آنکه فیلمساز بی خود و بی جهت هر بار او را با موقعیتی مواجه کند که توضیح مشخصی درباره چرایی وجود آن در فیلم مطرح نمی شود. بهتر می بود ثقفی برای درک بهتر مناسبات میان آدمهای فیلمش، صرفاً به جای ایجاد تنش غیر کاربردی در داستان، به بررسی بیشتر کرکترهای فیلمش می پرداخت تا از میزان گنگ بودن قصه کاسته شود.

نکته جالب توجه درباره ضعف شخصیت پردازی اینکه فیلم قصه خود را در مناطق شمالی کشور روایت می کند اما کارگردان به درستی مشخص نکرده که جغرافیای رخداد داستان چه منطقه ای است، البته با توجه به عنوان فیلم و محیط رخداد ماجراهای فیلم، می توان این نکته را متوجه شد که قصه در مناطقی از شمال کشور روایت می شود. با اینحال کرکترهای فیلم هویتی محلی ندارند و بطور واضح هیچ ارتباطی به جغرافیایی که در آن حضور دارند ندارند. بستر رخدادهای قصه با توجه به شرایط موجود می توانست در هر نقطه ای دیگر از کشور نیز روایت شود چراکه هیچ ویژگی محلی شامل آدمهای فیلم نشده است.

« روسی » اثری بسیار کُند و ملال آور است که ظاهراً قرار بوده متاثر از سینمای اروپای شرق باشد اما گنگ بودن فیلمنامه نتوانسته حال و هوای آثار مورد علاقه کارگردان را به فیلم ببخشد. شاید به جرئت بتوان گفت که فیلمنامه مفید « روسی » چیزی حدود 30 دقیقه است و قصه کشش بیشتری برای جلب رضایت تماشاگر ندارد. بازی بازیگران نیز دست کمی از خود فیلم ندارد و چندین بازی بد در فیلم شاهد هستیم که میلاد کی مرام در صدر لیست آنها جای می گیرد. سکانس های زائد و تکراری و تنش های بی پایان و منطق روایی که در اکثر دقایق فیلم زیر سوال می رود، تجربه تماشای « روسی » را بسیار سخت و طاقت فرسا کرده است.

منتقد : بابک مهرورز

سایت ” مووی مگ ”

نام فیلم : روسی