.

بررسی چگونگی توسعه مشاغل خانگی برای بانوان در اردبیل

.

استان اردبیل یکی از استان‌های ایران به مرکزیت شهر اردبیل محسوب می‌شود که در هم‌جواری جمهوری آذربایجان، استان آذربایجان شرقی، استان گیلان و استان زنجان قرار دارد. این استان دارای پتانسیل‌های مختلف کشاورزی، صنعتی، گردشگری و فرهنگی است که بستر مناسبی را برای اشتغال جوانان به وجود آورده است. اما با این حال، این استان مانند اغلب استان‌های کشور، با چالش بیکاری روبه‌رو است. در این میان، بانوان، سهم کمتری از اشتغال و استخدام اردبیل را به خود اختصاص داده‌اند.

در سال‌های اخیر، مشاغل خانگی به کمک رفع مشکل بیکاری و شرایط نامطلوب اقتصادی آمده‌اند و به طور ویژه‌تر، وضعیت اشتغال بانوان در اردبیل را بهبود بخشیده‌اند. اما همچنان تا نقطه ایده‌آل، فاصله زیادی باقی است. در این مقاله به نقش مشاغل خانگی در اشتغال بانوان اردبیلی پرداخته و چگونگی توسعه مشاغل خانگی برای بانوان در این استان را بررسی خواهیم کرد.

بررسی نقش مشاغل خانگی در اشتغال و استخدام بانوان اردبیل

همان‌طور که گفته شد، علی‌رغم پتانسیل‌های مختلف استان اردبیل، اشتغال در این استان شرایط مساعدی ندارد و این شرایط برای بانوان، نامساعدتر است؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با چالش کاریابی روبه‌رو هستند. اما در سال‌های گذشته، مشاغل خانگی به یکی از مناسب‌ترین گزینه‌های کار برای بانوان در اردبیل تبدیل شده‌اند.

در حال حاضر، مشاغل خانگی به‌عنوان راهکاری زودبازده و موفق برای اشتغال‌زایی و استخدام اردبیل و به طور ویژه‌تر، بانوان در اردبیل به کار می‌روند. این مشاغل با صرف هزینه و زمانی اندک، توانسته‌اند نقش موثری در کاهش نرخ بیکاری و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی ایفا کنند.

بررسی چگونگی توسعه مشاغل خانگی برای بانوان در اردبیل

همان‌طور که مشاهده کردید، مشاغل خانگی نقش موثری در اشتغال و استخدام بانوان اردبیل ایفا می‌کنند. اما در حال حاضر، تعداد مشاغل خانگی در این استان تا رسیدن به حد مطلوب فاصله دارد. به همین دلیل باید به دنبال راهکارهایی برای توسعه مشاغل خانگی بود تا از این طریق، اشتغال‌زایی بانوان را نیز افزایش داد.

در چند سال گذشته، مسئولین به دنبال اجرای طرح های مختلفی همچون طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار و طرح ملی توسعه مشاغل خانگی بودند که بتوانند به رونق و تقویت مشاغل خانگی مختلف در این استان کمک کنند.

در ادامه به بررسی این دو طرح که می‌توانند نقش موثری در اشتغال و استخدام اردبیل داشته باشند، خواهیم پرداخت.

طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار

طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار به کارفرمایی معاونت امور بانوان و خانواده ریاست‌جمهوری و نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی شده است. اجرایی شدن این طرح می‌تواند به رونق و تقویت مشاغل خانگی بانوان در استان اردبیل و به‌صورت ویژه‌تر، اشتغال پایدار زنان سرپرست خانوار کمک کند.

هدف اصلی اجرای طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار، خارج‌کردن این افراد از پوشش نهادهای حمایتی مانند سازمان بهزیستی و کمیته امداد و همچنین بهبود معیشت و تکریم زنان سرپرست خانوار است. در قالب این طرح، با انتخاب صدها پیشران فعال در استان اردبیل و از طریق همکاری اداره کل تعاون، رفاه و امور اجتماعی، به توسعه فعالیت های این افراد کمک خواهد شد.

در استان اردبیل باتوجه به اسناد بالادستی، فرهنگ و توانمندی‌های استانی، ظرفیت پیشران‌ها و وضعیت بازار، چهار رشته خیاطی و پوشاک، بافته‌های داری و غیر داری، صنایع دستی چرم و مجسمه‌سازی به روش پاپیه‌ماشه، برای اجرای طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار در نظر گرفته شده است.

در راستای توسعه مشاغل خانگی در قالب این طرح، واحدهای تولید پوشاک انبوه در مناطق شهری و روستایی اردبیل راه‌اندازی شده است که نقش موثری در اشتغال و استخدام اردبیل دارند. علاوه بر این، واحدهای تولیدی مطرح‌شده، ظرفیت مناسبی برای مشاغل خانگی بانوان اردبیل و به‌ویژه زنان سرپرست خانوار این استان، ایجاد خواهند کرد.

مسئولین استان اردبیل برای حمایت از مشاغل خانگی زنان سرپرست خانوار، فعالیت های مختلفی انجام داده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به ارائه تسهیلات بانکی و در اختیار قراردادن اماکن دولتی بدون استفاده برای راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی اشاره کرد.

طرح ملی توسعه مشاغل خانگی

یکی دیگر از طرح‌هایی که با هدف رونق و تقویت مشاغل خانگی انجام می‌شود، طرح ملی توسعه مشاغل خانگی نام دارد. این طرح، زنجیره اشتغال استان اردبیل را توسعه خواهد داد. در طرح ملی توسعه مشاغل خانگی، تولیدات مشاغل خانگی بانوان طبق نیازسنجی‌ها تهیه شده و در نهایت با استفاده از فضای مجازی و بازارهای هدف شناسایی شده، به فروش خواهند رسید و افراد دغدغه‌ای برای فروش کالاها و محصولات خود نخواهند داشت.

در این طرح، بستر مناسبی برای توانمندسازی، مشاوره و آموزش داوطلبان جهت راه‌اندازی کسب‌وکار و داشتن درآمد پایدار فراهم می‌گردد. پیش بینی می‌شود که اجرای مناسب این طرح به کاهش آسیب های اجتماعی و بهبود وضعیت اشتغال و استخدام اردبیل کمک کند؛ چرا که در قالب این طرح، مشاغل جدیدی برای زنان سرپرست خانواده تعریف شده و این افراد با گذراندن دوره‌های مهارت‌افزایی، برای رسیدن به خودکفایی، توانمند خواهند شد.

 این طرح توسعه مشاغل خانگی از سال 1399 در استان اردبیل کلید خورده و تا پایان آذرماه 1401 اجرایی شده است. پیش از آغاز طرح ملی توسعه مشاغل خانگی، طرحی پژوهشی درباره شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اردبیل و شناسایی مزایا و عناوین شغلی انجام شده و نتایج آن با استفاده از مدل SWOT تحلیل شد.

در نهایت، در قالب طرح ملی توسعه مشاغل خانگی اردبیل، 13 رشته شغلی شامل تولیدکننده گیاهان دارویی، برنامه‌نویس، ویرایشگر متون، مترجم کتاب و مقاله، انیماتور، تولیدات چرمی دست‌دوز، رو دوز سنتی، قالیبافی، گلیم‌بافی، بسته‌‌بندی عسل، خیاط لباس، بافنده تابلوفرش و تولیدکننده زعفران اجرا شد.

مراحل اجرای این طرح شامل ثبت‌نام اینترنتی داوطلبین، ارزیابی، استعدادسنجی، توانمندسازی (ارائه آموزش و مشاوره‌های عمومی و تخصصی)، اتصال به بازار و ایجاد فرصت‌های شغلی است. طرح ملی توسعه مشاغل خانگی در روستاهای استان اردبیل نیز اجرایی شده و مورد حمایت مسئولین این استان قرار گرفته است. از جمله فعالیت های آن‌ها در این راستا می‌توان به راه‌اندازی بازارچه محلی عرضه محصولات مشاغل خانگی و برگزاری جشنواره گلاب‌گیری و عرقیات گیاهی اشاره کرد.

جمع‌بندی و سخن پایانی

در این مقاله، نقش مشاغل خانگی در اشتغال و استخدام بانوان اردبیل را بررسی کرده و به بررسی چگونگی توسعه مشاغل خانگی بانوان در اردبیل پرداختیم. همان‌طور که مشاهده کردید، مشاغل خانگی نقش مهمی در بهبود وضعیت اشتغال و استخدام اردبیل داشته‌اند. این نقش در کاهش نرخ بیکاری بانوان در اردبیل پررنگ‌تر بوده است.

در چند سال گذشته، مسئولین با اجرای طرح های مختلفی همچون طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار و طرح ملی توسعه مشاغل خانگی، به تقویت و توسعه مشاغل خانگی در استان اردبیل کمک بسیاری کرده‌اند. پیش بینی می‌گردد که با اجرایی شدن این طرح‌ها و حمایت‌های دیگری همچون ایجاد بازارچه فروش محصولات مشاغل خانگی، نرخ بیکاری بانوان در اردبیل و میزان آسیب های اجتماعی در این استان، کاهش چشمگیری داشته باشند.

خیریه سلام | موسسه حامیان سلامت کودکان