چگونه دستگاه گوارش را پاکسازی کنیم؟
چگونه دستگاه گوارش را پاکسازی کنیم؟
دستگاه گوارش از مهم‌ترین دستگاه‌های موجود در بدن انسان است که کیفیت و نوع عملکرد آن می‌تواند روی کیفیت کلی زندگی فرد تاثیر بگذارد. گاهی باقی ماندن مواد غذایی و جمع شدن مواد سمی در دیواره‌های روده باعث افت عملکرد دستگاه گوارش می‌شود. به‌این‌ترتیب احتمال بروز انواع بیماری‌ها از جمله یبوست مقاوم به میلین وجود دارد. برای درمان این وضعیت پاکسازی روده پیشنهاد می‌شود. فرد می‌تواند به کمک مصرف حجم زیادی از آب یا نشاسته‌های مقاوم یا فیبر و سایر روش‌ها اقدام به پاکسازی روده خود بکند. انجام این پروسه شامل مصرف بیشتر مایعات و هیدراته کردن بدن و دفع مقدار زایدی مایعات و سبزیجات از بدن است. در طی این روند مواد باقی مانده در دیواره روده هم دفع می‌شوند. پاکسازی دیواره روده به کاهش وزن، بهبود سیستم ایمنی بدن و بهبود روحیه هم کمک می‌کند.
پاکسازی روده چیست؟
پاکسازی روده یا کولون‌تراپی یک روش مفید برای سم‌زدایی بدن به‌صورت طبیعی است. پاکسازی روده شامل پاکسازی و دفع هرگونه مدفوع و ترکیب سمی و دیگر زائدات در روده بزرگ است. کولون‌تراپی درواقع شستشو روده بزرگ به کمک حجم زیادی از مایع مخصوص است. معمولا بیماران که از یبوست شدید و یبوست مقاوم به میلین رنج می‌برند؛ از این روش درمانی استفاده می‌کنند. تخلیه روده و پاکسازی آن برای درمان و کاهش علائم بیماری بسیار مفید است. این پروسه علائم ناخوشایند را در بدن کاهش می‌دهد. در طول پاکسازی روده بزرگ حدود 60 لیتر آب و مواد دیگری مانند گیاهان یا قهوه از روده بزرگ خارج می‌شود.
هدف اصلی پاکسازی دستگاه گوارش، دفع مواد سمی و زائدی است که در روده جمع شده است. این مواد معمولا در دیواره‌های روده بزرگ قرار می‌گیرد. پاکسازی روده باعث می‌شود که عملکرد روده بسیار بهتر شود و تر و تازه بماند. از مهم‌ترین اهداف پاکسازی روده شامل موارد زیر است:
- بهبود و توسعه دستگاه ایمنی
- کاهش وزن
- کاهش خطرات سرطان روده
- بهبود روحیه
قرص پاکسازی روده چه نام دارد؟
بهترین قرصی که می‌توانید برای پاکسازی روده استفاده کنید؛ بیزاکودیل Bisacodyl است که با نام تجاری دولکولاکس Dulcolax هم شناخته می‌شود. این دارو در تمام داروخانه‌ها در دسترس است. همچنین شیاف بیزاکودیل هم همین کاربرد را دارد و اثربخشی آن هم از قرص بیشتر است. شیاف و قرص بیزاکودیل از داروهای بدون نسخه هستند و بدون نیاز به تجویز پزشک می‌توانید آن‌ها را دریافت کنید. تنها 15 دقیقه بعد از مصرف شیاف بیزاکودیل تاثیر آن را مشاهده می‌کنید. اثرگذاری قرص بیزاکودیل نیز حدود 10 تا 12 ساعت بعد از مصرف است. رایج‌ترین عوارض مصرف این دارو، دل‌درد و احساس سوزش در مقعد است.
برای پاکسازی روده‌ها چی بخورم؟
پاکسازی روده را می‌تواند به دو روش مصرف دارو یا تنقیه انجام دهید. در شیوه دارودرمانی از داروهای محلول در آب، شیاف و قرص برای پاکسازی روده استفاده می‌کنند؛ ولی در روش تنقیه نیاز به ابزار خاصی است که معمولا توسط پزشک انجام می‌شود. هدف از نحوه پاکسازی دستگاه گوارش، تخلیه کامل روده و تقویت کولون است. در این روش ابتدا باید با پزشک مشورت کرده تا وضعیت بیمار کاملا ایمن باشد و پاکسازی روده هیچ ریسکی برای او نداشته باشد. برای درمان بیماری‌ها می‌توان چند بار در روز یا حتی هر چند وقت یک بار از این روش استفاده کرد. درصورتی که متد پاکسازی روده زیر نظر پزشک انجام شود؛ کاملا مفید بوده و هیچ ضرری ندارد.
فواید پاکسازی کولون دستگاه گوارش
افراد تصور می‌کنند که با پاکسازی روده تنها می‌توان مواد هضم نشده را از روده خارج اسد؛ درحالی که این تنها مزیت پاکسازی روده نیست. مزایا پاکسازی دستگاه گوارش عبارت‌اند از:
- افزایش عملکرد سیستم ایمنی بدن
- جلوگیری از خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
- کمک به کاهش وزن
- بهبود سلامت عمومی ذهن و جسم
به گفته ی سایت medicalnewstoday.com
مزایای احتمالی پاکسازی روده بزرگ
افزایش انرژی
از بین بردن سموم
بهبود عملکرد کبد
تقویت سیستم ایمنی بدن
کمک به کاهش وزن
رفع نفخ، گرفتگی عضلات و گاز معده.
کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ.
بهبود خلق و خو
روش‌های پاکسازی روده
پاکسازی روده با روش‌های مختلفی انجام می‌شود. نوشیدن آب زیاد در طول روز برای پاکسازی روده‌ها مفید است. درواقع نوشیدن حجم زیادی آب از ساده‌ترین روش‌ها برای پاکسازی روده است. از طرفی نوشیدن آب باعث افزایش رطوبت مدفوع شده و حجم آن را کمتر می‌کند. به‌این‌ترتیب مدفوع راحت‌تر از روده عبور می‌کند.
علاوه بر موارد گفته شده، کسانی که از کم‌آبی در بدن رنج می‌برند؛ حجم مدفوع کمتری دارند. چرا که بدن آن‌ها تلاش می‌کند تا آب را حفظ کند. همین روند باعث می‌شود که همواره آب بیشتری از روده جذب شود. این روند باعث خشک و سخت شدن مدفوع شده و دفع آن سخت‌تر می‌شود. با هیدراته کردن بدن می‌توانید این مشکلات را رفع کنید.
همچنین نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه هم برای پاکسازی روده مفید هستند. برخی از آبمیوه‌ها و سبزیجات هم در این هدف می‌توانند مفید باشند:
- آلو
- گلابی
- سیب
- کیوی
- لیمو
- انگور
- خرمالو
آبمیوه و سبزیجات باید به‌صورت اسموتی مصرف شوند تا تمام فیبر، مواد مغذی و آب آن به بدن برسد.
مصرف فیبر
فیبر حجم مدفوع را افزایش داده و زمان ماندن آن در روده را کاهش می‌دهد. همچنین دفعات دفع مزاج افزایش پیدا می‌کند. بیشتر غذاهای طبیعی و کامل از فیبر زیادی برخوردار هستند؛ عبارت‌اند از:
- دانه‌ها
- لوبیا
- غلات کامل
- انواع توت
- آجیل
همچنین برخی از مکمل‌های فیبر هم می‌توانند در این زمینه مفید باشد:
- کربوکسی متیل سلولز
- پسیلیوم
- قرص‌های پلی کربوفیل
استفاده از غذاهای تخمیر شده
تمپه یکی از معروف‌ترین غذاهای تخمیری است که به سلامت روده نیز کمک می‌کند. غذاهای تخمیری معمولا حاوی مقادیر زیادی و باکتری‌های مفید زیادی دارند که به سلامت روده کمک می‌کند. این بیماری‌ها به روده کمک می‌کنند تا مدفوع را مرتبا دفع کرده و همچنین از تجمع گاز و نفع و ایجاد یبوست جلوگیری می‌کنند. به جز غذاهای تخمیری شما می‌توانید از مواد غذایی دیگری هم برای این منظور استفاده کنید:
- مصرف مکمل گارسینیا کامبوجیا
- پاکسازی با آب نمک
- استفاده از قرص‌های پاکسازی روده با تجویز پزشک
- استفاده از چای و دمنوش گیاهی مناسب
متدهای پزشکی برای پاکسازی روده
در هیدروتراپی کولون، مقدار زیادی آب برای رفع مواد زائد از روده مصرف می‌شود. این متد درمانی برای رفع کم‌آبی بدن و ناتوانی در دفع نیز مفید است. درصورتی‌که کولون‌تراپی به‌صورت متعادل انجام شود؛ قطعا مفید خواهد بود؛ اما زیاده روی در انجام این متد درمانی، می‌تواند مضر باشد.
پاکسازی روده با آب نمک
کسانی که دچار یبوست می‌شوند و دفع نامنظم دارند می‌توانند از پاکسازی روده با آب نمک بهره ببرند. برخی از مطالعات که در سال 2010 انجام شد نشان داده که استفاده از آب نمک برای پاکسازی دستگاه گوارش در کنار انجام تمرینات یوگا، همواره نتیجه خوب و چشمگیری دارد. پیش از خوردن صبحانه 2 قاشق چایوری نمک را با آب ولرم ترکیب کرده و با معده خالی بنوشید. بعد از چند دقیقه شما نیاز به دفع خواهید داشت. این کار را شب‌ها و صبح‌ها انجام دهید. معمولا در این شیوه بارها و بارها مجبور خواهید بود از توالت استفاده کنید.
رژیم غذایی پرفیبر
شاید بگویید که برای پاکسازی روده‌ها چکار کنیم؛ بهتر است بدانید که فیبر از بهترین مواد غذایی برای پاکسازی دستگاه گوارش است. فیبر از مواد سالم و کاملی مانند میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، دانه‌ها و آجیل وجود دارد. گیاهانی که سلولز و فیبر دارند؛ برای پاکسازی روده از مواد زائد مفید هستند. این ترکیبات به درمان یبوست و افزایش حرکات روده کمک کرده و برای تقویت باکتری های مفیدی مانند پروبیوتیک ها هم مفید هستند. برای داشتن روده بزرگ سالم، باید مقدار زیادی فیبر دریافت کنید. فیبر به تقویت باکتری‌های مفید روده کمک می‌کند.
آبمیوه‌ها و بستنی‌ها
آبمیوه‌ها به‌خاطر قدرت پاکسازی روده معروف هستند. آبمیوه‌ها و سبزیجات در اسرع وقت روده را تمیز و پاکسازی می‌کنند.
آبمیوه سرشار از فیبر و مواد مغذی است. همچنین مقادیر آب در این مواد غذایی به دفع منظم از روده کمک می‌کند. تمام آب سبزیجات و لیمو و سیب از بهترین مواد برای پاکسازی روده هستند. البته اسموتی‌ها مقدار فیبر بیشتری داشته و برای نحوه پاکسازی دستگاه گوارش مفیدتر هستند.
مصرف نشاسته‌های مقاوم
نشاسته‌های مقاوم هم مانند فیبرها عمل می‌کنند. مواد غذایی مانند سبزیجات، سیب‌زمینی، موز سبز و حبوبات سرشار از نشاسته مقاوم هستند. این مواد باکتری‌های مفید روده را تقویت می‌کنند. برخی از مطالعات درخصوص مفید بودن نشاسته‌های مقاوم برای جلوگیری از سرطان روده هم انجام شده است. نشاسته‌های مقاوم در غذاهای کربوهیدرات وجود دارد. کسانی که رژیم کم کربوهیدرات دارند؛ می‌توانند از نشاسته‌های مقاوم استفاده کنند که کمتر میزان قند خون را افزایش می‌دهد. همچنین در این پروسه باید مراقب افت قند خون سالمند هم باشید.
چای‌های درمانی
مصرف چای‌های درمانی برای پاکسازی روده و کمک به سلامت روده بسیار مفید است. گیاهان دارویی مانند بارهنگ کتانی، آلوئه‌ورا، ریشه گل ختمی و نارون قرمز برای دفع و درمان یبوست مفید است. پیش از استفاده از این گیاهان دارویی با پزشک مشورت کنید. این گیاهان باید به‌اندازه و در میزان متعادل مصرف شوند. استفاده از مقادیر زیاد این گیاهان می‌تواند خطرناک باشد. دیگر گیاهان مانند زنجبیل، سیر، فلفل آنوم هم مقادیری مواد ضدمیکروبی فتوکمیکال دارد. این ترکیبات باکتری‌های بد را دفع کرده و به نحوه پاکسازی دستگاه گوارش کمک می‌کنند.
استفاده از روغن ماهی
روغن ماهی خاصیت زیادی داشته و سرشار از چربی‌های مفید و امگا 3 است. این ماده مواد سمی و زائد را از بدن دفع کرده و به پاکسازی روده کمک می‌کند. درصورت یک دوره استفاده از روغن ماهی می‌توانید به پاکسازی دستگاه گوارش کمک کنید.
نوشیدنی‌هایی برای پاکسازی دستگاه گوارش
مصرف مایعات بیشتر، حجم مدفوع را افزایش تعداد و تعداد دفعات دفع را بالا می‌برد. انواع مختلفی از مایعات وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها برای پاکسازی روده استفاده کنید. انواع مایعات مانند آب، آب‌نمک، انواع آبمیوه‌ها، اسموتی‌ها و غیره از مایعاتی هستند که می‌توانید برای پاکسازی روده از آن‌ها بهره ببرید. همچنین نوشیدنی‌های حاوی کافئین برای پاکسازی روده و کمک به عملکرد روده مفید است.
سخن آخر
دستگاه گوارش بارها در طول روز مشغول به کار شده و عمل دفع را انجام می‌دهد. هر بار که از مواد غذایی یا نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنید؛ دستگاه گوارش شما به کار افتاده و عمل دفع را انجام می‌دهد. گاهی به خاطر تجمع مواد سمی و باقی ماندن مواد غذایی در دیواره روده، دستگاه گوارش نمی‌تواند عمل دفع را به درستی انجام دهد. در این حالت حجم مدفوع کاهش یافته و تعداد دفع کمتر می‌شود. در موارد شدیدتر انواع بیماری مانند یبوست مقاوم به ملین ایجاد می‌شود. برای درمان این بیماری‌ها می‌توانید از روش‌های مختلف برای پاکسازی روده استفاده کنید. مصرف حجم زیادی از مایعات، استفاده از غذاهای تخمیری، استفاده از نشاسته‌های مقاوم یا فیبر و روش‌های دیگر برای پاکسازی روده مفید هستند. با این کار شما بدن را هیدراته کرده و از باقی ماندن مواد غذایی در روده جلوگیری می‌کنید. پاکسازی دستگاه گوارش فواید زیادی دارد که از جمله آن می‌توان به کاهش وزن، بهبود سلامت ذهن و بدن، بهبود عملکرد سیستم ایمنی و غیره اشاره کرد.
سوالات متداول
آیا نشاسته‌های مقاوم برای درمان یبوست و پاکسازی روده مفید است؟
بله؛ نشاسته‌های مقاوم نیز مانند فیبر برای بهبود عملکرد روده و افزایش حجم مدفوع و بالا بردن تعداد دفعات دفع مفید هستند. این پروسه به پاکسازی روده و تمیز کردن دیواره روده از باقی مانده مواد غذایی و مواد سمی کمک می‌کند.
آیا مصرف مایعات بیشتر برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش مفید است؟
در پروسه پاکسازی روده باید از مقدار زیادی مایعات شامل آب، آب نمک، نوشیدنی‌های کافئین‌دار، انواع آبمیوه و اسموتی و غیره استفاده کنید. مصرف مقدار زیادی مایعات به درمان انواع بیماری‌های گوارشی و پاکسازی روده کمک می‌کند.
برای پاکسازی روده‌ها چکار کنیم؟
برای این منظور می‌توانید از مقدار زیادی مایعات، فیبر و نشاسته مقاوم استفاده کنید. به جز این روش‌ها استفاده از متدهای پزشکی زیر نظر متخصص هم انجام می‌شود.
