گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری

گرفتگی عضلات پا  اسپاسم عضلات پا یکی از مسایل شایع دوران بارداری می‌باشد

گرفتگی عضلات پا بیشتر در 3 ماهه دوم بارداری آغاز می‌شود و ممکن است در ماه‌های پایانی بارداری میزان آن بیشتر گردد. علت گرفتگی عضلات ساق پا در بارداری تا به امروز به صورت ناشناخته باقی مانده است و غالباً بدون هیج علت زمینه‌ای قابل تشخیصی رخ می‌دهد

گرفتگی عضلات پا  اسپاسم عضلات پا یکی از مسایل شایع دوران بارداری می‌باشد که معمولاً اضافه شدن وزن در دوران بارداری را یکی از علل مهم آن می‌دانند. گرفتگی عضلات پا بیشتر در 3 ماهه دوم بارداری آغاز می‌شود و ممکن است در ماه‌های پایانی بارداری میزان آن بیشتر گردد . فشار  آوردن  وزن بر روی عروق خونی و سیاهرگ‌ها و همین طور فشار وزن روی عصب‌های که در قسمت پا قرار دارند نیز از عوامل تشدید این وضع می‌باشند . معمولاً بیشتر افراد شب‌ها بیشتر به گرفتگی عضلات پا دچار می‌شوند  بیش از نیمی از زنان باردار از گرفتگی عضلات ساق پا شکایت دارند. اختلال در خون‌رسانی اندام‌های تحتانی و نبود تعادل بین جذب ویتامین‌ها و الکترولیت‌ها از عوامل مستعد کننده اسپاسم عضلانی است.

علت اسپاسم یا گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری چیست؟
علت گرفتگی عضلات ساق پا در بارداری تا به امروز به صورت ناشناخته باقی مانده است و غالباً بدون هیج علت زمینه‌ای قابل تشخیصی رخ می‌دهد؛ ولی به گفته محققان، فشار سنگینی رحم بر عروق خونرسان اندام تحتانی که مانع از بازگشت خون به سمت بالا می‌شود و همچنین تحت فشار قرار دادن اعصابی که به سمت اندام تحتانی می‌رود، یکی از دلائل احتمالی گرفتگی عضلات است.

سایر دلائل احتمالی گرفتگی عضلات پا در بارداری:
1- اختلال در تعادل آب و الکترولیت‌هایی نظیر کلسیم، منیزیم، پتاسیم و ویتامین‌های B، E و C

2- افزایش دفع ادراری کلسیم در دوران بارداری و افزایش نیاز جنین به کلسیم به ویژه در نیمه دوم بارداری

3- افزایش سن

4- فعالیت‌های سنگین ورزشی به ویژه در افراد غیر حرفه‌ای و در صورتی که با عدم جایگزینی آب و الکترولیت‌ها همراه باشد.

5- مصرف برخی از داروها مثل مسهل‌ها، داروهای مدر و سایمتیدین

6- تغذیه نادرست و فقر مواد مغذی

7- کم کاری غده تیروئید و فوق کلیه با شیوع کمتر

8- نوشیدن کم آب در دوران بارداری کرامپ عضلات پا می‌گردد . کم آبی باعث افزایش میزان اسیدلاکتیک در عضلات و بروز درد عضلانی می‌شود. در واقع از دست دادن آب بدن مهم‌ترین عامل نرسیدن خون کافی به عضلات و گرفتگی آن می‌باشد.

9- بالا رفتن بیش از حد وزن بدن یکی از علل گرفتگی عضلا پا در بارداری می باشد . با ایجاد برنامه غذایی مناسب می‌توانید از اضافه‌وزن بیش از حد جلوگیری نمایید.

درمان گرفتگی عضلات پا در بارداری
– از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی خودداری کنید. روزانه زمانی را برای پیاده‌روی اختصاص دهید و پس از آن به پهلوی چپ خود دراز کشیده  تا جریان خون در پاها بهتر شود.

– به میزان کافی آب بنوشید . نوشیدن ده تا دوازده لیوان مایعات و به خصوص آب در دوران بارداری لازم می‌باشد و از گرفتگی عضلات پا در خواب جلوگیری خواهد کرد.

– در طول روز و پیش از خواب به طور منظم عضلات ساق پای تان را بکشید.

– هنگام نشستن، غذا خوردن و تماشای تلویزیون مچ پاهای تان را بچرخانید و انگشتان پایتان را تکان دهید.

علت گرفتگی عضلات ساق پا در بارداری تا به امروز به صورت ناشناخته باقی مانده است

 
– زیاد خودتان را خسته نکنید و برای بهبود گردش خون در پاهایتان به پهلوی چپ بخوابید

– در طول نشستن، کف پاهایتان را مماس با زمین قرار دهید و پشت کمرتان را با بالشتکی پر کنید و از انداختن پاها بر روی هم اجتناب کنید (این وضعیت خونرسانی را مختل و باعث خستگی شما می‌شود).

– مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین و نوشابه‌ها را محدود کنید و به جای آنها آب فراوان بنوشید.

– مصرف بیش از حد مواد چرب و شیرین پرهیز کنید.

– کفش‌های طبی و لژدار با ارتفاع 5-3 سانتی‌متر با سایز مناسب بپوشید.

– انجام تمرینات ورزشی سبک و مخصوص دوران بارداری و یا پیاده‌روی در هوای آزاد (این مورد مشروط به اجازه پزشک می باشد.)

– مصرف مکمل‌هایی نظیر ویتامین‌های B1 ،B6 و همچنین کلسیم و منیزیم مشروط به اجازه پزشک متخصص زنان یا ماما. تحقیقات اخیر مؤید تأثیرات مثبت ترکیب ویتامین‌هایB1 و B6 و همچنین منیزیم و کلسیم در کاهش شدت درد و دفعات گرفتگی عضلات پا می‌باشد.

برای از بین بردن گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری چه کنیم؟
اگر باردار هستید و پایتان گرفته بی درنگ آن را دراز کنید تا عضله ساق تان کشیده شود. برای این منظور پای تان را صاف بگیرید، پاشنه پای تان را به سمت بیرون و سپس پنجه های تان را به سمت عقب متمایل کنید. با این کار ممکن است در ابتدا احساس درد و ناراحتی کنید اما این روش اسپاسم و درد عضلات را از بین می برد. همچنین می توانید برای از بین بردن این حالت آزار دهنده عضلات پای تان را ماساژ دهید یا پایتان را گرم کنید.

چند دقیقه راه رفتن هم می تواند برای از بین بردن اسپاسم مفید باشد.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
گرفتگی عضلات پا اغلب از علائم عادی بارداری به شمار می‌رود  و معمولاً بدون هرگونه مداخله پزشکی رفع می‌شود. با این حال گاهی اوقات گرفتگی عضلات پا می‌تواند نشانه  چیزی جدی‌تر مثل یک لخته خون در عروق خونی پا باشد اما لخته‌های خون معمولاً نادر هستند اما خطر ابتلا به لخته هنگامی که باردار هستید به دلیل همه تغییرات قلبی و عروقی در بدنتان بالاتر است.

اگر احساس کردید که گرفتگی عضلات پا به شدت دردناک است و به طور مکرر  اتفاق می‌افتد  یا با تورم ، کشیدگی، گرمی، یا قرمز شدن پا همراه است یا پس انجام تمامی کارهای فوق بهبود نمی‌یابد بلافاصله با دکتر خود تماس بگیرید.

منابع:
zendegionline.ir
shahrzadpress.com
shahrzadpress.com