امامزاده درب امام در اصفهان

در شرق خیابان چهارباغ پائین و در قبرستان قدیمی جمیلان (سنبلستان) و در نزدیکی محله قدیمی دردشت اصفهان بقعه دو امامزاده واقع شده که ساختمان آن در سال های ۸۵۷ هجری قمری برابر با ۱۴۵۳ میلادی در زمان حکومت جهانشاه قراقویونلو به پایان رسیده است.این دو امامزاده ابراهیم و زین العابدین (ع) از احفاد و نوادگان حسن مثنّی و علی بن جعفر(ع) هستند که در این محل به خاک سپرده شده اند.

بنای تاریخی درب امام از دو گنبد بزرگ و کوچک و یک سر در کاشیکاری و سه صحن در سه جهت شمال و شرق و غرب تشکیل شده است. سر در اصلی در محوطه شمالی واقع شده و با کاشی های معّرق موزون و بسیار زیبا ساخته شده است. بسیاری از محققین از جمله آندره گدار به تغییرات بعدی بنا در دوره های مختلف و به خصوص صفویه اشاره کرده اند کتیبه سردر به خط ثلث سفید با کاشی معّرق بر زمینه آبی لاجوردی به زبان فارسی نوشته شده است.

در سمت شرق این سردر، سردر دیگری است که کتیبه های آن به تعمیرات بنا در دوره شاه سلطان حسین صفوی اشاره می کند. نویسنده این کتیبه ها محمدرضا امامی و خطاط دیگری به نام عبدالرحیم می باشند. گنبدهای موجود در بنای تاریخی درب امام در یک زمان ساخته نشده اند.

گنبد بزرگ همزمان با ساختمان بقعه در قرن نهم ساخته شده است . کتیبه های آن شامل آیات قرآن مجید می باشند. اما گنبد کوچک در سال ۱۰۸۱ هجری ساخته شده است. کتیبه این گنبد به خط محمدرضا امامی است. در غرب محوطه درب امام مسجد کوچکی است که منسوب به سعید بن جبیر از بزرگانی است که در اوایل اسلام در اصفهان امامت داشته است. داخل بقعه با کاشی های بسیار خوشرنگ تزئین شده است. در داخل ایوان های غربی گچ بری ها و قطاربندی های بسیار زیبایی است که بیانگر ذوق و ابتکار و خلاقیت هنرمندان اصفهان در آن روزگار است.

گنبد بزرگ درب امام و ایوان های شرقی و شمالی در سال ۱۳۲۸ شمسی تعمیر شده اند. کاشیکاری های گنبد کوچک و قسمت های غربی بنا در سال ۱۳۳۲ مرمت گردیده اند. نمای خارجی بقعه و دیوارهای مجاور آن نیز تزئیناتی از کاشیکاری بسیار زیبا و مقرنس های گچی پرکار است. به طور کلی مجموعه درب امام اصفهان به دلیل ویژگی های هنری و معماری و تزئینات بسیار باشکوه کاشیکاری و گچبری در عداد یکی از شاهکارهای مسلم هنری ایران به شمار می رود که بیانگر سیر هنر معماری ایران در دوران های مختلف است.

این اثر نفیس از نظر ویژگی های معماری دوران حکومت ترکمانان (قراقویونلو) مورد توجه معماران و پژوهشگران و باستان شناسان قرار گرفته و بسیاری از آنان در مورد آن بررسی کرده و حاصل مطالعات خود را انتشار داده اند.
منبع : isfahan.ir

خیریه سلام | موسسه حامیان سلامت کودکان