حکم مالى که حرام است ولى حق الناس نیست, چیست؟

گاه خداوند غفار، موجب بخشیده شدن گناه (اگرچه کبیره باشد) مى‌شود و ناامید شدن از حضرت حق، خود گناه است ولى باید توجه داشت که اگر حق الناس در میان است، باید پرداخت شود و نیز چنان چه حق الله از قبیل قضاى نماز یا روزه بر عهده شخص است باید جبران شود.

سوال: آیا مدیر آپارتمان می‌تواند برای تشویق افرادی که به موقع حق شارژ را پرداخت می‌کنند، مبلغی کمتر از دیگران از آنان بگیرد؟

جواب : اگر این کار مورد توافق ساکنان باشد، اشکالی ندارد. و در اینکه آیا رضایت همه ساکنان شرط است و یا رضایت اکثریت آنان، این موضوع نیز تابع کیفیت قرارداد ساکنان آپارتمان و میزان اختیارات تفویض‌شده به مدیر خواهد بود.

پس اگر وضع سایر مقررات با موافقت اکثر ساکنین انجام می‌شود، در مورد سوال نیز رضایت اکثریت کافیست.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:

حضرت آیه الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):

در فرض توافق فی نفسه مانعی ندارد.

حضرت آیه الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):

جواز و یا عدم جواز عمل مذکور تابع کیفیت قرارداد اهالی ساختمان و مقدار مسئولیتی است که برای مدیر قرار داده‌اند.

حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

در فرض سوال اشکالی ندارد.

حضرت آیه الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

چنان چه با رضایت جمیع باشد مانعی ندارد.

سوال: آیا نانوایی ها می توانند به خاطر پخت کم یا دلایل دیگر مازاد سهمیه دولتی آرد را به قیمت آزاد بفروشند؟

امام خمینی(ره):

باید مقررات دولت اسلامی را مراعات نمایند.

آیه الله بهجت(ره):

مربوط به اداره آرد و نان می شود.

آیه الله تبریزی(ره):

مقررات مربوط به این امر باید رعایت شود و مخالفت جایز نیست. والله العالم.

آیه الله خامنه ای(دام ظلّه):

اگر در این مورد قانونی وجود دارد رعایت آن لازم است.

آیه الله سیستانی(دام ظلّه):

باید مقررات را در این زمینه رعایت کنند.

آیه الله شبیری زنجانی(دام ظلّه):

رعایت قانون لازم است به ویژه در مواردی که پرداخت سهمیه دولتی به شرط مصرف آن در مورد خاصی می باشد، مصرف آن در غیر آن مورد جایز نیست.

آیه الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):

تکلیفاً نمی توانند واله العالم.

آیه الله فاضل لنکرانی(ره):

عمل برخلاف مقررات جمهوری اسلامی ایران جایز نیست.

آیه الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):

جایز نیست.

آیه الله نوری همدانی(دام ظلّه):

خیر، جایز نیست.

سوال: شخصی قبل از سن بلوغ اموال مردم را سرقت نموده بعضی از آنها را می‌شناسد و بعضی را نمی‌شناسد و آنهائی را که می‌شناسد نمی‌داند چه مقدار از اموال آنها را برده است حال می‌تواند این شخص مقداری را صدقه بدهد تا برائت ذمه حاصل شود؟

جواب: افرادی را که می‌شناسید باید آنها را راضی کنید و حلالیت بطلبید و آنها را که نمی‌شناسید باید به اذن حاکم شرع (مجتهد جامع الشرایط) از طرف آنها صدقه بدهید. (طبق سوالی که از دفتر ایشان شد) و (استفتائات امام خمینی (ره)، ج 2، ص 286، س 16)

سوال: اگر کسی مالی را از شخصی غصب کرده باشد آیا حتماً باید حضور وی برود و خود را معرفی کند بعد مال را تحویل دهد یا به طور مخفیانه هم می‌تواند این مال را به این شخص برساند؟

جواب: معرفی کردن خود لازم نیست اگر مال غصبی را به صاحبش برگرداند هر چند به وسیله شخصی دیگر باشد ذمه او بری می‌شود و از گناه خود نیز توبه نماید انشا الله خداوند متعال او را مشمول عفو و رحمت خود قرار می‌دهد. (مجمع المسائل آیه الله گلپایگانی (ره)، ج 2، ص 109)

چند سوال از آیه الله خامنه ای دام ظله:

سوال: اگر مالى حرام یا شبهه‌ناکى است ولى حق الناس نیست مى‌توان آن را خرج مواد غیر خوراکى و پوشاک کرد؟

جواب: تصرف در مالِ حرام جایز نیست.

سوال: اگر شک داشته باشیم که مطلبى درست است یا نه و آن را به نقل از منبعى بگوییم، آیا مرتکب گناه شده‌ایم یا نه؟ و اگر شده‌ایم حق الله است یا حق الناس؟

جواب: مى‌توانید چیزى را که اطمینان به صحّتش ندارید به نقل از منبع بازگو کنید.

سوال: اگر کسى در زندگى اشتباه کند، آیا خدا او را مى‌بخشد یا باید ناامید شد؟

جواب: توبه حقیقى و جدى به پیشگاه خداوند غفار، موجب بخشیده شدن گناه (اگرچه کبیره باشد) مى‌شود و ناامید شدن از حضرت حق، خود گناه است ولى باید توجه داشت که اگر حق الناس در میان است، باید پرداخت شود و نیز چنان چه حق الله از قبیل قضاى نماز یا روزه بر عهده شخص است باید جبران شود.

منبع : tebyan.net